Hoeveel Nederlands trappen in een phishingbericht? En in welke situaties word je het snelst misleid? Om antwoord te krijgen op dit soort vragen is de Rijksoverheid een onderzoek gestart naar online phishingberichten onder Nederlanders. 
 

Het onderzoek is gericht op de soorten phishingberichten die mensen ontvangen, hoe mensen omgaan met die berichten en op welke momenten mensen het meest geneigd zijn om zich te laten misleiden. Het betreft phishingberichten die zijn verstuurd per mail, sms of app. 

In totaal hebben ruim duizend volwassenen de vragenlijst ingevuld. De steekproef is vergeleken met de daadwerkelijke samenstelling van de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder. De resultaten kunnen hierdoor als representatief worden beschouwd. 

Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau Verian in opdracht van het Ministerie van Justitie en Veiligheid en het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. 

Bijna iedereen ontvangt phishingberichten

85 procent van de Nederlanders heeft wel eens een phishingbericht ontvangen, blijkt uit het onderzoek. Deze worden het vaakst verstuurd per mail (86 procent), gevolgd door WhatsApp (47 procent), sms (34 procent) en social media (21 procent). 

Bijna 9 op de 10 Nederlanders controleert de afzender wanneer men twijfelt aan de betrouwbaarheid van het bericht. Toch worden online criminelen steeds beter in het namaken van berichten. Zo vindt 3 op de 10 Nederlanders het moeilijk om te beoordelen of een online bericht te vertrouwen is.

Bezorgdiensten zijn het populairst 

Uit onderzoek blijkt dat 69 procent van de valse berichten afkomstig is uit naam van bezorgdiensten. Dit werpt zijn vruchten af, want 30 procent van de Nederlanders is nieuwsgierig of er een pakket hun kant op komt. 

1 op de 10 mensen klikt op een valse link

Doordat men een betrouwbare indruk krijgt van het bericht en door het ontbreken van een gevoel van wantrouwen, klikt 61 procent op een neplink. Dit is echter niet zo onschuldig als het lijkt.

Als gevolg van het klikken op een valse link wordt in 30 procent van de gevallen het apparaat geïnfecteerd met een virus, spyware of malware. Het komt ook voor dat een bankaccount wordt gehackt (26 procent) of dat er met de gestolen gegevens door oplichters een bestelling wordt geplaatst op een website (25 procent).

Wat te doen als je op een valse link hebt geklikt?

Ongeveer de helft van alle Nederlanders weet niet wat ze moeten doen wanneer blijkt dat ze op een valse link hebben geklikt. Hoewel het antwoord hierop kan verschillen, is het altijd raadzaam om je wachtwoord te wijzigen op jouw account van de officiële organisatie. Zo maak je een sterk wachtwoord aan.

Heb je jouw gegevens achtergelaten op een valse website? In een eerder artikel waarin phishing wordt uitgelegd, wordt aangeraden om contact op te nemen met de officiële organisatie. Je kunt ook een virusscanner downloaden om je apparaat te beschermen tegen virussen.

Op dit moment word je het snelst misleid 

Naast het ontbreken van wantrouwen en het feit dat een phishingbericht een betrouwbare indruk kan achterlaten, is te weinig tijd ook een reden om in een phishingbericht te trappen. Dit geldt voor 37 procent van de Nederlanders. 

Verder spelen emoties een grote rol bij het klikken op links in nepberichten. Zo is 35 procent van de Nederlanders nieuwsgierig naar de informatie uit het bericht. Dat phishingberichten emoties opwekken is niet gek. Online criminelen maken bewust gebruik van sociale manipulatie. Zo geeft 22 procent van de Nederlanders aan dat ze klikte op een nepbericht, doordat ze onder druk zijn gezet. 13 procent deed dit doordat er gedreigd werd met sancties. 

Laat jouw emoties niet de overhand nemen en leer phishingberichten herkennen.