Hoeveel Nederlanders zijn er niet van op de hoogte dat een bank nooit zal vragen om een betaalpas per post op te sturen? En wie trappen er eerder in online fraude: jongeren of ouderen? In opdracht van ABN AMRO heeft Ipsos I&O hier onderzoek naar gedaan. De bevindingen zijn verrassend. 
 

Ruim een kwart (27 procent) van de Nederlanders is niet volledig op de hoogte van wat een bank nooit aan hen zal vragen, blijkt uit het onderzoek. "Er is veel verwarring over wat banken mogelijk van hun klanten kunnen vragen. Oplichters maken hier dankbaar misbruik van en gaan daarin zeer geraffineerd te werk. Hoe duidelijker het voor mensen is wat banken niet vragen van hun klanten, hoe minder kans fraudeurs maken”, vertelt Rolf Wegberg, criminoloog en cybercrime expert aan de TU Delft, aan de ABN AMRO. 

Dit zijn de twee belangrijkste bevindingen uit het onderzoek:

Jongeren trappen eerder in online fraude dan ouderen

De aanname dat ouderen vaker in online oplichting trappen dan jongeren is niet waar, blijkt uit onderzoek van Ipsos I&O. Jongvolwassen Nederlanders (18-34 jaar) zijn het meest vatbaar om op nepverzoeken van banken te reageren. Nederlanders van 50 jaar en ouder weten volgens het onderzoek het best welke vragen een bank nooit stelt.

In 2022 deed de Universiteit Twente een eerste uitgebreide slachtofferstudie naar fraude in Nederland. Daaruit bleek ook dat jongeren vaker in de trucs van online fraudeurs trappen. Dit zou volgens het onderzoek kunnen komen omdat jongeren meer online zijn. 

Wel of niet de betaalpas opsturen naar de bank? 

ABN AMRO geeft aan regelmatig gevallen te zien waarbij oplichters vragen om een bankpas op de post te doen. ‘Dat is alarmerend’, zegt Kathelijne Swaak, Expert Lead Fraud Chain, aan de ABN AMRO. “De betaalpas kan namelijk niet alleen misbruikt worden om betalingen te doen, maar is voor fraudeurs ook vaak de laatste stap om toegang te krijgen tot de online bankomgeving.” 

Als mensen niet weten dat banken dit nooit van hun klanten zullen vragen, kan dit tot vervelende gevolgen leiden. Wat blijkt nu uit het onderzoek? Eén op de acht (12 procent) Nederlanders sluit niet uit dat banken kunnen vragen een betaalpas op te sturen. Swaak: “Gelukkig is een grote meerderheid zich ervan bewust dat een bank nooit zal vragen om een betaalpas op te sturen. Maar ik schrik ervan dat er omgerekend bijna twee miljoen Nederlanders zijn die zo’n truc van fraudeurs waarschijnlijk niet doorzien.”

Dus nog even voor de duidelijkheid: Banken zullen nooit aan je vragen om jouw betaalpas per post op te sturen. Zij hebben namelijk al toegang tot jouw klantgegevens.

*Het onderzoek is in april 2024 uitgevoerd. De steekproef bestaat uit duizend Nederlanders en is representatief naar leeftijd, geslacht en regio.