In een Spaans dorpje zijn meer dan twintig meisjes tussen de 11 en 17 jaar slachtoffer geworden van door AI gegenereerde naaktfoto’s. Dit meldt RTL Nieuws. De foto’s circuleren op sociale media. Hoe voorkom je dat je slachtoffer wordt van sextortion?
Met de ontwikkelingen rondom AI moeten we ons meer bewust zijn van onze ‘digital footprint', om ons te wapenen tegen online misbruik, zegt cybersecurity professor Marianne Junger.
Wat is sextortion?
Online afpersing door middel van seksueel getinte foto’s of video’s wordt sextortion genoemd. De slachtoffers zijn vaak jongeren tot 26 jaar, waarbij jongens vaker worden afgeperst voor geld en meisjes om meer foto’s van zichzelf te sturen.
Meestal is er sprake van het verleiden van jongeren om naaktbeelden te sturen via sociale media zoals Instagram of Snapchat, om hen vervolgens af te persen met oplopende bedragen.
Oplichters maken vaak gebruik van nepaccounts waarmee ze langzaam een vertrouwensband met het slachtoffer opbouwen. Als er eenmaal een goede connectie is, wordt om intieme foto’s en video’s gevraagd. De daders dreigen vervolgens met het publiceren van de beelden, tenzij het slachtoffer bijvoorbeeld een som geld betaalt. Dit is vaak een vicieuze cirkel.
Artificial intelligence maakt makkelijker slachtoffers
Met de komst van kunstmatige intelligentie (AI) is het voor sextortioncriminelen een stuk makkelijker geworden om slachtoffers te maken. Ze plukken foto’s van je Instagram- of Facebook-account en halen deze door een AI-programma waarmee van jouw onschuldige kiekje een naaktfoto gemaakt wordt, die vaak nauwelijks van echt te onderscheiden is.
Cybercriminelen hoeven hun slachtoffers dus niet meer te dwingen om foto’s te sturen, maar hebben de foto’s en video’s simpelweg voor het uitkiezen via niet afgeschermde sociale media-kanalen, die zij door middel van artificial intelligence manipuleren.
“AI is een goede tool voor fraudeurs en voor mensen die kwaad willen. Wij denken vaak te makkelijk over de mogelijkheden die het biedt om er iets slechts mee te doen”, zegt cybersecurity professor Marianne Junger van de Universiteit Twente.
'Meer slachtoffers dan we denken'
De precieze cijfers van sextortion-slachtoffers in Nederland zijn niet bekend. “Heel veel meldingen komen niet bij ons terecht, het aantal slachtoffers ligt waarschijnlijk vele malen hoger dan dat we nu kunnen zien. Veel mensen durven of willen geen melding maken”, zegt Gerda Gerkens, directeur van het Expertisecentrum Online Kindermisbruik, in een interview met Pointer.
Junger: 'Verklein je digital footprint'
Het is volgens Junger essentieel dat je bewust bent van wat je deelt op sociale media. Anderzijds gaat het ook om goede beveiliging van je accounts, zoals het instellen van een goed wachtwoord of het gebruik van tweestapsverificatie. “Als je uit de auto stapt, doe je hem op slot. Als je je huis verlaat, doe je ook de deur op slot. Op die manier moeten we ook leren omgaan met alles wat zich online afspeelt, het liefst al vanaf de basisschool”, aldus Junger.
Junger zegt ook dat het belangrijk is om nog bewuster te worden van onze eigen ‘digital footprint’, om zo het risico om slachtoffer te worden van sextortion te verkleinen. “Door minder actief te zijn op social media en je foto’s en video’s in kleinere kring te houden, wapen je jezelf beter tegen dit soort praktijken.”
