UPDATE 10 maart 2021. De redactie heeft in haar voorbereiding van dit onderzoek verschillende malen Sam Bharatsingh om reactie gevraagd op de klachten. Zoals in de uitzending te zien is wilde hij uiteindelijk niet reageren. Pas drie weken na de uitzending reageerde hij via zijn advocaat. Zie voor aanvullingen op onze bevindingen de tekst onderaan deze dossiertekst
Sam Bharatsingh is definitief geschrapt als advocaat
Vandaag - vrijdag 23 april 2021 - besliste het Hof van Discipline (de hoogste tuchtrechter voor de advocatuur) dat Sam Bharatsingh definitief geschrapt is als advocaat. Lees hier meer.
Belastingadviseur, accountant en advocaat. Hij is van alle markten thuis. In de media staat hij vooral getypeerd als de 'zwartspaardersadvocaat'. Deze naam verdiende hij door alle rechtszaken die hij voerde tegen de Belastingdienst. Zijn cliënten waren dan ook vaak mensen met een spaarrekening in het buitenland. Maar niet alleen hiermee haalt de advocaat het nieuws, dat geldt ook vanwege de vele sancties die hij opgelegd kreeg. Opgelicht?! licht de doopceel van Sam Bharatsingh.
We nemen de carrière van advocaat Sam Bharatsingh onder de loep. Die begint in 1998, het jaar dat hij wordt beëdigd. Sindsdien heeft hij zich regelmatig moeten verantwoorden voor het tuchtcollege. Een opsomming volgt hieronder.
- 2011: In 2011 krijgt hij een boete van 5000 euro. Als bestuurder van een stichting vervalst hij notulen. Hij gaat in beroep. Dit levert hem in 2019 een half jaar schorsing op. De teller staat dan al op twaalf tuchtrechtelijke veroordelingen. De helft hiervan zijn schorsingen.
- 2014: De eerste schorsing loopt hij op in 2014. Dan gaat het om een straf van vier maanden. Tijdens een schorsing een jaar later werkt hij door als accountant. Daar wordt Bharatsingh voor op de vingers getikt.
- 2017: Ook in 2017 wordt hij geschorst. Twee maanden, waarvan één voorwaardelijk. Hij heeft dan niet naar de wens van zijn cliënt gehandeld.
- 2018: In 2018 is het drie keer raak. Hij wordt onder meer geschorst voor het maken van valse facturen. Een zaak waarvoor hij 4 weken schorsing krijgt, wordt gekoppeld aan een zaak in 2019. In beide gevallen procedeert Bharatsingh namens wilsonbekwame mensen, waaronder zijn eigen dementerende moeder. Een jaar schorsing - waarvan een half jaar voorwaardelijk - is de sanctie.
- 2019: In 2019 wordt Bharatsingh berispt omdat hij veel te hoge declaraties indient. Ook moet hij een boete betalen van 5000 euro omdat hij onterecht klaagt over een collega advocaat. Ook heeft hij geknoeid met notulen.
- 2020: Wie denkt dat het dan klaar is, komt bedrogen uit. In 2020 is er een schorsing van zes weken omdat hij tijdens een eerdere schorsing gewoon doorwerkt. In het najaar van 2020 lijkt dan het doek te vallen: Bharatsingh wordt geschrapt. Maar zoals altijd gaat hij in beroep en is hij nog advocaat.
- In afwachting van zijn verweer is hij ook nog geschorst voor drie maanden voor het geven van slecht advies aan zijn cliënt. Dit was in 2016 ook al het geval.
'Strengere eisen aan advocaat'
Opgelicht?! vraagt emeritus hoogleraar Floris Bannier naar zijn mening. Bannier heeft ruime ervaring met het tuchtrecht als voormalig deken van de Amsterdamse Orde voor Advocaten en als bijzonder hoogleraar aan de universiteit. Hij volgt de ontwikkelingen rond Bharatsingh: 'Dat is een vrij krasse zaak, van een ernst en zwaarte die je niet zo vaak meemaakt.'
Bannier heeft een eigen kijk op advocaten. 'Mijn persoonlijke mening is, en die heb ik ook wel verdedigd, dat een advocaat een fatsoenlijk burger moet zijn, maar dat aan hen iets strengere eisen gesteld moeten kunnen worden. Integriteit is veruit de belangrijkste kernwaarde.'
Op onze vraag of het toezicht wel functioneert, antwoordt Bannier bevestigend. 'De tweede vraag is, wat is de sanctie van het toezicht? Dat kan in de ogen van niet-advocaten wel eens wat mild zijn. In de zaak van Bharatsingh zou de toets moeten zijn of door zijn handelen het vertrouwen in de advocatuur geschaad is.'
Als sancties zijn bedoeld om de advocaat in kwestie van zijn foute gedragingen te laten leren, lijkt dat in het geval van Bharatsingh het doel te missen. De redactie mailt Bharatsingh zelf en nodigt de advocaat uit om over zijn carrière te praten. Het onderzoek gaat ondertussen verder.
Tientallen rechtszaken tegen neef
Opgelicht?! stuit op diverse mensen die geen positieve ervaringen met hem hebben. Maar weinigen durven hun verhaal voor onze camera vertellen. Bang dat Sam ze voor het gerecht daagt, want procederen lijkt een obsessie voor hem.
Amar Jibhod, neef van Bharatsingh, kan dit volmondig beamen. Hij beschikt over mappen vol met dagvaardingen, verweerschriften en beslagleggingen. 'Zijn belang is om mij ten gronde te richten en financieel kapot te maken,' zegt Amar. Hij geeft aan het vertrouwen in de rechtsstaat kwijt te zijn.
Bharatsingh heeft tientallen rechtszaken tegen hem aangespannen. De aanleiding voor het juridisch bestoken is voor Amar duidelijk. Zijn oma is de moeder van Bharatsingh. Zij lijdt aan dementie, en Sam heeft haar ingezet in een rechtszaak tegen zijn eigen familie: 'Het ergste vind ik toen de rechter vroeg aan mijn oma: "Weet u wat u hier doet?. Weet u wie die meneer is?" - "Ja, dat is mijn kleinzoon." - "Maar weet u dat u aan het vechten bent met uw kleinzoon?" - "Nee, ik ben niet aan het vechten, ik moet alleen papieren tekenen van mijn zoon." En zo is de familievete ontstaan.'
'Misbruikt zijn titel'
Deze vete escaleert als Amar een dag na zijn huwelijk bij zijn oma op bezoek is. Dat zint Bharatsingh blijkbaar niet. Hij heeft dan ook al voorkomen dat oma bij het huwelijk aanwezig was.
Amar vertelt dat een familielid een berichtje ontvangt dat Bharatsingh Amar wel even een lesje komt leren. 'De fout die ik gemaakt heb, is dat ik naar de auto toe ben gerend. Toen is hij op me ingereden. Om te voorkomen dat m’n benen eraf zouden gaan, ben ik gesprongen. Door het Hof is bepaald dat ik me schuldig heb gemaakt aan vernieling.'
Amar heeft zijn oom ook bedreigd nadat hij over het dak van de auto is gevlogen. In hoger beroep wordt Amar veroordeeld tot een taakstraf van 40 uur. Voor hem is dit heel moeilijk te verkroppen: 'Je moet nagaan, je krijgt elke dag brieven, elke dag bedreigingen, er staan deurwaarders aan je deur... Hij is advocaat, hij hoeft niets te betalen.'
Volgens Amar kostten al die rechtszaken hem al meer dan twee ton. 'Ik vind dat Bharatsingh zijn titel misbruikt en als wapen inzet tegen kwetsbare mensen.'
Coachingstraject om leven te beteren
Bharatsingh heeft ondertussen van zich laten horen. Hiervoor was wel nog een herinnering van onze kant nodig. Na enkele mails over en weer laat hij weten niet te willen spreken over de kwestie tussen hem en zijn neef. Dit is een interne familieaangelegenheid die zich niet leent voor aandacht op televisie, aldus Bharatsingh.
En dan komt de overleden Tineke Verburg in beeld. Jarenlang een geliefd boegbeeld van de Tros. Bharatsingh moet namelijk van de rechter zijn leven beteren. Daarom volgde hij een coachingstraject bij Tineke, zo meldt o.a. de Telegraaf.
Tinekes zoon Tim heeft het artikel ook gelezen. Dat blijkt als wij contact met hem zoeken.
Twijfels over verklaring
Tim krijgt een verklaring onder ogen waaruit zou moeten blijken dat Bharatsingh zijn leven heeft gebeterd. Een verklaring die Bhaharatsingh gebruikt om in verweer te gaan tegen zijn schrapping van het tableau. Deze verklaring zou geschreven zijn door Tineke Verburg en Bharatsingh zou een coachingstraject hebben gevolgd bij haar tussen augustus 2019 tot en met februari 2020.
Tim: 'Om je een klein inkijkje te geven, het grootste deel van die tijd was ze gewoon ernstig ziek. Ze was vijf keer per week in het ziekenhuis. Er was voor een heel groot gedeelte in die periode elke dag iemand bij haar thuis. Ze was helemaal niet aan het werk. Ze was veel te veel bezig met haar genezingsproces.'
Tim heeft de verklaring gezien. 'De lay-out klopt naar mijn mening helemaal niet. Het logo staat scheef, de tekst aan de zijkant staat op de verkeerde hoogte. Dan heb je nog de schrijfstijl. Die past niet bij mijn moeder. Hij staat vol formeel taalgebruik en lange zinnen. Terwijl mijn moeder iedereen leerde korte zinnen te gebruiken. En ze tekende altijd met Tineke Verburg, en deze is getekend C.M. Verburg. Gewoon vreemde dingen.'
Ook Opgelicht?! bekijkt het document dat is ingeleverd door Bharatsingh. Met behulp van grafische software zien we nog meer opvallende zaken. Het document bestaat uit verschillende delen. Zo staat de handtekening in een aparte laag. Wat ook opvalt aan de handtekening is dat er een lusje digitaal is toegevoegd.
Als we de naam onder de brief bekijken, valt ons op dat een aantal letters van de naam bewerkt lijkt. Mogelijk zijn deze letters er later handmatig aan toegevoegd. Ook hebben we het originele briefpapier van Tineke in handen. Als we deze op het twijfelachtige document leggen, zien we dat het simpelweg niet past. Daarnaast zien we allerlei slordigheden. Dat er twijfel over de echtheid van deze brief bestaat, is volgens Opgelicht?! niet meer dan logisch.
Afwikkeling erfenis Tineke Verburg
Tim Kuijer had ook op andere fronten met Sam Bharatsingh te maken. Tim krijgt met hem te maken omdat zijn moeder Tineke hem heeft aangewezen als executeur van haar testament. Tim laat weten dat er al snel een conflict ontstaat en de communicatie stroef verloopt. Ook verkoopt Bharatsingh de auto van Tims moeder zonder dat Tim daar iets vanaf weet.
Tim vraagt aan Bharatsingh zich terug te trekken als executeur: 'Uiteindelijk wilde hij terugtreden, als ik de gewerkte uren van hem wilde vergoeden. Terwijl hij tegen mijn moeder gezegd had dat hij niets zou rekenen,' zegt Tim. Dat gaat om 11.000 euro, waarvan Tim niet duidelijk is waar die vergoeding voor is. Bepaalde taken, zoals de bank laten weten dat Tineke is overleden, zijn volgens Tim helemaal niet uitgevoerd.
'Veel aan Bharatsingh te danken'
De redactie van Opgelicht?! blijft ondertussen in contact met Bharatsingh. Hij gaat in op het verzoek om een interview, maar zegt dit op het laatste moment weer af omdat hij enkel schriftelijk wil reageren. Ondertussen wordt de reactie uit het niets gebeld door lovende cliënten van Bharatsingh. Ze laten weten veel aan Bharatsingh te danken te hebben en vinden hem een advocaat van een buitencategorie. Ze begrijpen niet dat hij wordt zwartgemaakt. De cliënten vinden dat men ook de andere kant van het verhaal moet horen.
Dichte deur
Na al deze positieve geluiden belt Bharatsingh zelf. Hij wil geen interview geven, maar nodigt ons uit op zijn kantoor voor inzage in de stukken. Erna moeten we zelf onze conclusie trekken of hier sprake is van enige oplichting.
Als de verslaggever aangeeft dat er onduidelijkheid is over het coachingstraject van Tineke Verburg moeten we volgens Bharatsingh even ophouden. Volgens de advocaat heeft Tim niet naar zijn moeder omgekeken. Als we aangeven dat dat grote woorden zijn, verdraaien we die volgens Bharatsingh. Als hij erna begrijpt dat we het gesprek opnemen, wordt dat beëindigd.
Bij het kantoor van Bharatsingh doet de secretaresse open, maar sluit onmiddellijk de deur weer als ze een filmploeg ziet. Ook de telefoon wordt erop gegooid als Opgelicht?! belt. De hoop hem dan wellicht thuis te treffen vervliegt: daar blijft de deur gesloten.
Tim vindt de bewering dat hij niet naar zijn moeder omkeek erg typerend voor Bharatsingh. Toch doet zo’n opmerking pijn. Tim heeft inmiddels een advocaat in de arm genomen. Want naast de 11.000 euro die hij betaald heeft, is Tim erachter gekomen dat Bharatsingh een lening bij zijn moeder had lopen die niet is afbetaald. Er ligt inmiddels een vordering van 48.000 euro.
Het verhaal van Bharatsingh is dus nog niet afgelopen. Volgende week mag hij zich verweren tegen de voorgenomen schrapping bij het Hof van Discipline.
Update over fragment Sam Bharatsingh
N.a.v. reactie van Sam Bharatsingh na uitzending: De boete van 5000,- die de Raad voor Discipline (niet in 2011 maar 2019) eerder aan Bharatsingh oplegde werd in hoger beroep door het Hof van Discipline in 2019 omgezet in 26 weken schorsing, omdat de mogelijkheid tot het opleggen van een boete ten tijde van de klacht nog niet als maatregel bestond. Daarbij gaf het hof aan dat de tuchtrechter de kwalificatie 'vervalsing' niet kan gebruiken in haar oordeel (dit is aan de strafrechter voorbehouden). Daarbij gaf het hof aan dat Bharatsingh wel willens en wetens stukken heeft aangeleverd waarvan hij wist dat deze onjuist waren, of in elk geval dat hij de civiele rechter niet heeft geïnformeerd over de kanttekeningen bij die stukken.
Verder gaf Bharatsingh in zijn reactie aan niet voor meerdere wilsonbekwame mensen te hebben opgetreden. In 2019 schorste het Hof van Discipline Bharatsingh voor 12 maanden, waarvan 6 voorwaardelijk, vanwege zijn klachtwaardige gedrag in een familierechtelijke zaak. Hij bereidde daarin een zaak voor tegen familieleden namens zijn moeder, terwijl hij wist dat ze aan dementie leed. Ook nadat hij de zaak door een andere advocaat liet voortzetten, bleef hij nauw betrokken. Het hof vond zijn optreden hierin onzorgvuldig en laakbaar. Tenslotte heeft Bharatsingh geen maatregel opgelegd gekregen voor doorwerken tijdens een schorsing in 2020, maar heeft hij wel in 2020 een schorsing opgelegd gekregen van 24 maanden - waarvan 12 voorwaardelijk - omdat hij zich niet als zorgvuldig advocaat had gedragen in een zaak waarover een klacht was ingediend.