Identiteitsfraude is het gebruik van frauduleus verkregen persoonsgegevens om toegang te krijgen tot computersystemen en bank- en creditcardrekeningen om goederen, krediet of andere diensten te verkrijgen.

Als jouw gegevens via identiteitsfraude in handen zijn gevallen van oplichters, kunnen ze daar van alles mee doen. Denk aan het openen van een nieuwe rekening, het afsluiten van een lening of abonnement of het kopen van (dure) producten met jouw bankrekening- of creditcardnummer. 

Hoe worden je persoonsgegevens verkregen?

Je persoonlijke gegevens kunnen op meerdere manieren online worden buitgemaakt:

• Door phishing. 
  Je krijgt dan een legitiem lijkende mail of sms, bijvoorbeeld van je bank, met een valse link die je naar een 'verkeerde' website lokt. Daar wordt vervolgens gevraagd om je persoonlijke gegevens, zoals je gebruikersnaam en wachtwoord. 
• Door helpdeskfraude. 
  Oplichters doen zich voor als een medewerker van bijvoorbeeld jouw bank of telecomprovider. Ze bellen je op en vragen in het gesprek naar bijvoorbeeld je gebruikersnaam, wachtwoord, de veiligheidscode van je creditcard of je burgerservicenummer. Tijdens het gesprek gebruiken ze allerlei psychologische trucs om in te spelen op je emoties. Zo zorgen ze ervoor dat je sneller je gegevens doorspeelt. 
• Via een gehackt computersysteem.
• Door een malware-infectie op je apparaat.
• Via doorverkoop van gegevens 
  Je gegevens kunnen ook via het internet worden doorverkocht, al dan niet standaard, of via een ‘lek’ binnen een organisatie, zoals een omgekochte werknemer.

Wat kun je doen om het te voorkomen?

• Beveilig je accounts met tweestapsverificatie. Je ontvangt dan een extra controlecode per sms of via een app. Zo krijgen oplichters niet direct toegang tot je account met alleen je wachtwoord. 
• Wees alert op verdachte telefoontjes waarin wordt gevraagd om persoonlijke informatie of waarin je wordt verzocht een app te installeren. Hang op als je twijfelt of het om oplichting gaat. Zoek in dat geval zelf het telefoonnummer van het betreffende bedrijf op en vraag of het belletje legitiem was.
• Kies voor iedere website een uniek en moeilijk te raden wachtwoord. Je kunt hiervoor eventueel een wachtwoordmanager gebruiken. Die slaat al jouw wachtwoorden op én kan ze ook zelf genereren. 
• Wees uiterst terughoudend en voorzichtig met het invullen van je gegevens op het internet. Veel websites vragen om je adres en telefoonnummer en soms om nog persoonlijkere gegevens. Lees de voorwaarden om erachter te komen wat de organisatie van plan is met jouw gegevens.
• Controleer altijd goed de mailafezender en links in berichten. Als er bijvoorbeeld ‘www.rabobanc.nl’ staat in plaats van ‘www.rabobank.nl’, dan weet je dat het om een neplink gaat. 
• Sommige oplichters adverteren met producten, zoals concertkaartjes, een woonruimte of een leuke baan. Soms vragen ze je om een kopie van jouw identiteitsbewijs. Ga hier niet op in. Als je het toch denkt te vertrouwen, gebruik dan bijvoorbeeld de KopieID-app van de overheid om enkele gegevens onleesbaar te maken.
• Als je actief bent op social media kunnen oplichters veel persoonlijke gegevens verzamelen. Ze kunnen je profiel in kaart brengen, zien met wie je bevriend bent en bijvoorbeeld WhatsApp-fraude plegen. Wees daarom voorzichtig met wat je deelt.

Wat kun je doen als slachtoffer?

Schaam je niet, online fraude komt veel voor. Slachtofferhulp Nederland deelt enkele tips wat je kunt doen als je slachtoffer bent van identiteitsfraude:

• Doe altijd aangifte, zodat de politie de dader kan proberen op te sporen. Je kunt de aangifte ook gebruiken om je bank en schuldeisers op de hoogte te stellen dat je slachtoffer bent.
• Meld de fraude bij het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude (CMI) van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Dit meldpunt is gespecialiseerd in identiteitsfraude en biedt advies over de te nemen stappen.
• Neem contact op met je financiële instelling om je passen te laten blokkeren. Vraag of er ongebruikelijke overboekingen zijn geweest en stuur een kopie van je aangifte en de bevestiging van het CMI op. 
• Bewaar alle correspondentie betreffende de identiteitsfraude. Mocht het ooit tot een rechtszaak komen, dan heb je alles op orde. Denk aan bankafschriften, aanvragen van abonnementen of bestellingen, brieven van incassobureaus en communicatie met de dader.