Online criminelen zijn niet alleen actief via sms of e-mail, maar ook via WhatsApp. Kom niet bedrogen uit en herken de oplichtingstruc 'vriend-in-noodfraude' via WhatsApp. 

Als een vriend, familielid of bekende om hulp vraagt, wil je diegene waarschijnlijk graag helpen. Pas hiermee op. De ‘bekende’ staat misschien helemaal niet zo dicht bij je als je denkt. 

Vriend-in-noodfraude

Deze vorm van fraude komt het meest voor op WhatsApp, meldt de politie. Het gaat zo: Een goede vriend, familielid of andere bekende stuurt je een bericht dat diegene dringend financiële hulp nodig heeft. Een bekend voorbeeld is dat degene een nieuw telefoonnummer heeft en zogenaamd in het buitenland al zijn geld, telefoon of papieren kwijt is. Of dat het zogenaamde (klein)kind bijvoorbeeld aan de (groot)ouders vraagt om de huur voor te schieten, omdat het (klein)kind nog geen salaris heeft gehad. 

De oplichter achter de berichten heeft een dwingende toon en doet alsof er haast achter de handeling zit. Dit is een vorm van social engineering. Betalingen dien je te doen via een betaalverzoek of bankrekeningnummer van een ander. Stem je in? Dan komt de oplichter vaak met een tweede verzoek. 

Hoe kan de oplichter zich als ‘bekende’ voordoen?

WhatsApp-fraudeurs maken gebruik van informatie die ze online van jou vinden. Zo kan je naam en telefoonnummer zelfs achterhaald worden via een van jouw openbare advertenties op Marktplaats. De oplichter zoekt jou dan vervolgens op via Facebook en neemt een kijkje tussen jouw vrienden en zoekt een potentieel slachtoffer uit. Van diegene wordt de profielfoto overgenomen en op WhatsApp als profielfoto ingesteld. En zo lijkt het alsof jij wordt benaderd door een bekende. 

Bel bij twijfel altijd de desbetreffende persoon

Krijg je een WhatsApp-bericht met een bijzonder en dringend verzoek? Dubbel check altijd of je niet met een fraudeur te maken hebt. Neem contact op met de persoon via een ander kanaal dan WhatsApp. Bel diegene het liefst op via het nummer dat al in jouw contacten staat en stel diegene een vraag die alleen de desbetreffende persoon kan weten. Met één belletje kan je al heel veel (financiële) schade voorkomen. 

Wat als diegene niet opneemt?

Als je de betreffende persoon hebt gebeld en er wordt niet opgenomen, boek dan geen geld over. Bedenkt de oplichter een excuus om je niet mondeling te woord te staan? Denk aan: "Mijn telefoon is in het water gevallen" of "Ik zit in de stiltecoupé in de trein", ga dan goed bij jezelf na of je de situatie wel moet vertrouwen of niet. 

Voorkom dat jij het slachtoffer wordt 

Naast het checken van het verhaal kun je de volgende voorzorgsmaatregelen nemen om te voorkomen dat jij het slachtoffer wordt van WhatsApp-fraude:
Google het telefoonnummer waarmee er contact met je wordt opgenomen. Als het nummer vaker gebruikt is voor fraude, vind je hier berichten over.
Scherm je social media profielen zo veel mogelijk af. Zo blijven je foto’s en vrienden veilig achter slot en grendel. 
Zet niet je telefoonnummer bij openbare advertenties, zoals op Marktplaats. 

Blijf altijd op de hoogte van de meest recente phishingberichten via de gratis Opgelicht?!-app in de App Store en Play Store.