Directeur-bestuurder Harmienke Kloeze heeft aan Hart van Nederland laten weten dat er waarschijnlijk een speciaal keurmerk komt voor betrouwbare online crowdfundingsacties. Voor erkende goede doelen bestaat een dergelijk keurmerk al. Omdat online crowdfunding steeds groter wordt, weten oplichters hun weg hierin steeds vaker te vinden.

Vorig jaar was er enige tijd ophef rondom crowdfundingsplatform Dream or Donate, dat plotseling offline ging. Talloze gedupeerden vreesden hun geld kwijt te zijn, maar de eigenaar van het crowdfundingsplatform kwam enkele weken later met terugbetalingen over de brug, waardoor iedereen schadeloos was gesteld.

Eigenaar Robert-Jan Mastenbroek gaf telkens aan dat het nooit zijn intentie was om mensen te misleiden, wat blijkt uit het feit dat hij inderdaad iedereen schadeloos heeft gesteld. Toch was het even schrikken voor talloze direct betrokkenen.

Oplichters misbruiken menselijk leed voor eigen gewin

Een paar recente voorbeelden van crowdfundingsacties waarbij vermoedens bestaan dat er sprake is van oplichting is een inzamelingsactie voor nabestaanden van de 36-jarige vrouw die begin deze maand overleed na een ongeval met een NS-bus in Naarden en een inzamelingsactie voor nabestaanden van de dodelijke nieuwjaarsbrand in een flatgebouw in Arnhem. 

Oplichters maken ook misbruik van de verwoestende natuurbranden in Australië: er zijn nepwebsites aangetroffen waarop oplichters zich voordoen als een liefdadigheidsorganisatie of een bona fide stichting.

Dodelijk slachtoffer Naarden

De gemeente Gooise Meren waarschuwde voor de inzamelingsactie voor nabestaanden van de vrouw uit Naarden, die aangaven van niets te weten. Ook het platform Doneerfonds.nl kwam met een reactie: 'Wij van Doneerfonds hebben niets met deze actie te maken en faciliteren alleen zulke acties. Omdat we geen contact meer krijgen met de initiatiefnemer hebben we de actie verwijderd'.

Doneerfonds liet gelukkig ook weten dat de ontvangen donaties nog niet waren uitgekeerd aan de organisator en heeft toegezegd om de procedures voor het opstarten van een actie aan te scherpen door voortaan kopieën van bankafschriften en het identiteitsbewijs te vragen. Ook heeft Doneerfonds aangifte gedaan.

De volledige reactie van Doneerfonds luidt als volgt: 'Toen we signalen binnen kregen over deze nep-inzameling hebben we het direct offline gehaald. We hebben alle acties gestopt en denken er nu aan om te stoppen na alle publicaties en bedreigingen. We worden plat gemaild. Mensen denken dat wij erachter zitten maar dat is niet zo, wij faciliteren alleen. Alle mensen die geld hebben gedoneerd krijgen het terug. We gaan ook aangifte doen bij de politie van oplichting.'

Dodelijke slachtoffers Arnhem

De intenties achter de inzameling voor de slachtoffers van de dodelijke nieuwjaarsbrand in Arnhem zijn minder duidelijk. De organisator zegt goede intenties te hebben, maar heeft zijn verleden tegen zich: hij collecteerde vaker namens niet-bestaande stichtingen en noemde daarbij zijn eigen rekeningnummer. De politie neemt de zaak hoog op en heeft een onderzoek gestart.

Brand in Dierenhoek 't Sparretje Maassluis

Een ander voorbeeld betreft oplichting rondom Dierenhoek 't Sparretje te Maassluis, onlangs getroffen door een brand waardoor ze noodgedwongen de deuren moesten sluiten. Uit naam van de eigenaresse werden mensen benaderd met hulpverzoeken, uiteraard van financiële aard.

Keurmerk CBF

Harmienke Kloeze ziet graag ook een nieuw keurmerk voor online crowdfundingsplatformen: 'We vinden het belangrijk dat er controle gaat komen. Net zoals we dat op dit moment doen voor goede doelen. Dat betekent dat als er een Erkend Goed Doel-logo bij een goed doel staat, het publiek weet dat ze gerust kunnen geven. We hebben al om tafel gezeten met brancheorganisaties voor goede doelen en crowdfundplatforms om te kijken of we zo’n keurmerk kunnen ontwikkelen. Hoe dat eruit gaat zien weten we nog niet.'

Wel geeft ze een paar tips voor mensen die een donatie via een crowdfundingsplatform overwegen: 'Zoek ten eerste uit wat er gebeurt als er iets misgaat. Als het goed is, staat er namelijk een derdenrekening vermeld. Ten tweede moet je altijd goed de initiatiefnemer checken. Als het gaat om een particulier initiatief, kun je het beste alleen een donatie doen als je diegene kent.'

Bron: Hart van Nederland