‘Jij hebt gewonnen, claim snel je prijs voordat het te laat is!’ Dit is een typische tekst bij misleidende winacties. Deze nepacties worden vaak verstuurd namens bekende bedrijven. Hoe herken je ze en wat kun je doen?

Wat zijn valse winacties?

“Bij misleidende winacties ontvang je per mail, WhatsApp, sms of social media een bericht dat je zogenaamd een cadeaubon of geldbedrag hebt gewonnen”, meldt Gerard Spierenburg, woordvoerder bij de Consumentenbond. “Het gaat vaak om mooie bedragen van tweehonderdvijftig tot vijfhonderd euro.” Soms beloven ze ook een product.

“Trap bovendien niet in frauduleuze mails waarin je wordt uitgenodigd om producten te testen die je mag houden. Deze acties zijn namelijk vaak nep”, meldt Tanya Wijngaarde, woordvoerder bij de Fraudehelpdesk. Om je zogenaamde prijs te claimen, hoef je meestal alleen een korte vragenlijst in te vullen of simpelweg op een link te klikken. Na het delen van je gegevens, wordt beloofd dat je prijs opgestuurd wordt.

Valse winacties namens bekende bedrijven

Vaak worden valse winacties verstuurd uit naam van bekende bedrijven. Denk aan Albert Heijn, Jumbo, Kruidvat, de Efteling, Blokker, ANWB, bol, Coolblue of Mediamarkt. “Maar deze bedrijven hebben er niks mee te maken. Het zijn cybercriminelen die achter deze winacties zitten”, aldus Wijngaarde. 

Een veelgebruikte disclaimer bij valse winacties is: “Het genoemde merk/bedrijf is niet de organisator of sponsor van deze campagne en is op geen enkele wijze gerelateerd aan de organisatie indien expliciet vermeld.” Hoewel het mogelijk is dat andere bedrijven legitieme winacties organiseren, weet je in dit geval niet om welk bedrijf het gaat en waar jouw gegevens terechtkomen. 

Frauduleuze acties wekken vaak een gevoel van urgentie op met zinnen als ‘claim snel je prijs’. Dit is een psychologische truc om jou sneller op een link te laten klikken. Controleer verdachte links door er met je muis overheen te gaan, zonder erop te klikken. 

Zo herken je betrouwbare winacties

Betrouwbare winacties worden vaak gedeeld via de officiële bedrijfswebsites of social media kanalen. Controleer winacties dus altijd via de officiële website van het bedrijf en niet via een link uit een verdacht bericht, want de kans is groot dat je op een valse pagina terechtkomt. Staat de winactie er niet bij? Dan klopt er iets niet. 

Wat gebeurt er als je meedoet met een nep winactie?

Cybercriminelen proberen jouw persoonlijke gegevens te stelen. “Bij het verzamelen van persoonsgegevens is het risico dat die gegevens later gebruikt worden om je te benaderen en je vertrouwen te winnen”, waarschuwt Wijngaarde.

Het kan ook zijn dat je erin wordt geluisd om een duur (sms-)abonnement af te sluiten waar je bijna niet meer vanaf komt. “Als je al onbedoeld een abonnement bent aangegaan, probeer deze dan schriftelijk op te zeggen”, adviseert Wijngaarde. Online oplichters kunnen bovendien jouw apparaat blokkeren en pas weer vrijgeven in ruil voor geld, meldt de Consumentenbond op hun website.

Bij sommige misleidende winacties wordt gevraagd naar een duur 0900-telefoonnummer te bellen om je prijs te bevestigen. "Je wordt dan zo lang mogelijk aan de lijn gehouden, wat je veel geld kost. Bel daarom dus niet naar deze 0900-nummers”, waarschuwt Spierenburg.

Deel geen financiële gegevens 

Deel nooit financiële gegevens en maak geen geld over voor verzendkosten of om je rekeningnummer te verifiëren. Zo kunnen cybercriminelen namelijk een rekening openen en namens jou geldoverboekingen doen. Bescherm jezelf en blijf op de hoogte van valse winacties via onze gratis Opgelicht?!-app (iOS en Android).

Heb jij een misleidende winactie ontvangen?

Ga er niet op in, zodra je reageert ben je een doelwit voor oplichters. “Als je eenmaal dit soort berichten ontvangt, is de kans groot dat dit vaker gebeurt”, waarschuwt Spierenburg. “Zorg ervoor dat deze mails worden geblokkeerd en naar je spam map worden gestuurd. In je mailinstellingen kun je een malafide afzender blokkeren. Sommige maildiensten ondersteunen een spamfilter en sturen ongewenste mails direct naar je spamfolder”, vervolgt hij.

Heb jij (mogelijk) een verdachte winactie ontvangen? Stuur deze dan door naar de Opgelicht?!-redactie of neem bij vragen telefonisch contact op met de Fraudehelpdesk. Ben jij online opgelicht? Doe dan zo snel mogelijk aangifte bij de politie.