Willem zal de komende jaren met zijn vrouw vaker op vakantie naar Frankrijk gaan. Ze besluiten om Franse les te nemen. Willem bestelt de cursus en wacht op de factuur. Als op een dag in zijn mailbox een factuur verschijnt, opent hij de mail en klikt hij op de bestanden die erin staan. De computer van Willem gaat op zwart. Dan verschijnt er een melding. Alle bestanden zijn vergrendeld. Willem moet losgeld betalen, dan pas worden de bestanden weer ontgrendeld.

Willem sluit zijn computer direct af. Ook na verscheidene opstartpogingen komt hij niet meer in zijn computer. Hij is het slachtoffer geworden van ransomware. Hierbij worden alle bestanden vergrendeld (=gezijzeld). Je kunt er pas weer bij als je een code(=sleutel) hebt. Deze code krijg je als je het losgeld (=ransom) hebt betaald. Je moet dus betalen, vaak met met bitcoins, om weer bij je bestanden te kunnen komen. De factuur die Willem opende had helemaal niets met de cursus te maken. Het was een foute e-mail, verstuurd door cybercriminelen.

Besmette e-mails

Ransomware komt steeds vaker voor en wordt meestal via e-mail verspreid. Bijvoorbeeld als besmette bijlagen in normaal ogende mails, maar ook achter foute links in phishingmails kan ransomware verstopt zitten. Hackers kopen op het darkweb bestanden met mailadressen op en versturen de foute mails naar alle adressen, in de hoop dat er mensen intrappen. Cybercriminelen nemen de computers van hun slachtoffers als het ware over. Ze slaan toe door de pc, waar vaak ook bestanden met bepaalde emotionele waarde opstaan, te vergrendelen. Die willen de slachtoffers namelijk maar al te graag terug.

Betaal niet!

Cyberexperts en politie adviseren om niet te betalen. Het biedt namelijk geen garantie dat je je bestanden daadwerkelijk terugkrijgt. Breng je besmette computer naar een expert om na te laten kijken. Op de website nomoreransom.org kun je voor diverse soorten ransomware tools vinden, waarmee je je computer kunt ontgrendelen zonder daarvoor te hoeven betalen. Ook vind je op deze site veel tips en informatie over ransomware.

Voorkom schade door ransomware

Wees altijd alert als je een mail ontvangt, zeker van een onbekende afzender. Open geen meegestuurde bestanden tenzij je er zeker van bent dat de afzender te vertrouwen is. Pas ook op met klikken op links. Maak met grote regelmaat een backup van je bestanden, zodat in geval van besmetting de schade toch beperkt blijft.

Tips: hoe kun je zien of een bestand ransomware bevat?