Op 7 december 2010 besteedde Opgelicht?! opnieuw aandacht aan de NCI-fraude. Na drie jaar gespannen afwachten komt er voor de slachtoffers van deze piramidezwendel eindelijk duidelijkheid over wat er met hun geld is gebeurd.
De zaak komt in 2007 aan het licht, wanneer het Puttense echtpaar Jan en Henny Pauw de noodklok luidt over hun investeringen. De twee hebben hun pensioen belegd bij de Zweedse beleggingsmaatschappij Nordic Capital Investments, dat zich speciaal voor christelijke zendelingen inspant. Via een ingewikkelde handel in financiële instrumenten kan het bedrijf rendementen van 15 tot 30 procent garanderen. Bij nader inzien blijkt echter dat het bedrijf een verkapte piramidezwendel is: de rendementen worden betaald uit de inleg van nieuwe klanten.RumoerWanneer de stroom nieuwe beleggers echter opdroogt betekent dit ook het einde voor NCI. De torenhoge rendementen kunnen niet langer worden opgebracht en onder de gedupeerde zendelingen ontstaat rumoer. Dat richt zich in eerste instantie niet alleen op NCI-directeur Kristian Westergard, maar ook op de Nederlander Erik Spruijt. VrijwilligerswerkErik Spruijt is een bekende figuur binnen de internationale zendingsgemeenschap door zijn werk voor Jeugd met een Opdracht en Mercy Ministries. Spruijt runt een rusthuis voor zendelingen die langdurig in crisisgebieden hebben doorgebracht, genaamd le Rucher en gelegen in de buurt van de Frans-Zwitserse grens. Onder de NCI-klanten blijkt een fors deel vrijwilliger te zijn geweest op Le Rucher. Om tijdens het vrijwilligerswerk in hun onderhoud te voorzien worden ze enthousiast gemaakt voor NCI, dat met zijn hoge rendementen een aantrekkelijke optie is.AanspreekpuntOok Jan en Henny beleggen via Erik Spruijt, die in de jaren daarna het aanspreekpunt is voor alle vragen met betrekking tot hun investering. Wanneer de rentebetalingen stagneren geeft Spruijt echter geen thuis. Hij verwijst naar Westergard, die de touwtjes volledig in handen zou hebben. Spruijt wordt verder in verlegenheid gebracht door zijn bestuurspositie bij Stichting Dutch Investments, een Nederlandse stichting die 1.3 miljoen aan beleggingen van Nederlandse investeerders beheert. Het geld is doorgestort naar NCI, dat het verder belegt en inzet ten behoeve van de zending.KritiekIn deze uitzending pakken we het verhaal op waar het in de laatste uitzending hebben achtergelaten. We spreken opnieuw met Jan en Henny Pauw, die zich drie jaar lang hebben ingezet om de zaak op de agenda te krijgen. In de jaren na de uitzending heeft het echtpaar veel kritiek ontvangen vanuit hun geloofsgemeenschap. Desondanks hebben ze doorgezet en lijken die inspanningen nu daadwerkelijk hun vruchten af te werpen. WestergardOpgelicht?! reist mee naar Zweden, waar Jan en Henny opnieuw oog in oog komen te staan met de man die hen van hun pensioen heeft beroofd. Westergard blijkt een zonderlinge figuur die een teruggetrokken bestaan leidt in een dorpje vlakbij Uppsala. Uit de politiedossiers blijkt dat hij vrijwel niets geïnvesteerd heeft. De ingelegde gelden werden gebruikt om investeerders uit te betalen, zijn levensonderhoud en om diverse humanitaire hulpprojecten te ondersteunen in samenwerking met enkele partners.Eén van de partners die genoemd wordt is Erik Spruyt. Hoewel hij niet wordt vervolgd, blijkt uit de stukken dat Spruyt wel degelijk geld heeft ontvangen. Zelf heeft Spruyt altijd ontkent enige vergoeding te hebben ontvangen en ziet hij zijn rol vooral als die van een vrijwillige secretaris. Hij ontkent bovendien actief te hebben geworven voor NCI.
Financieel belang
Uit de stukken en de gesprekken met justitie en verschillende betrokkenen, blijkt echter dat Spruyt wel degelijk een financieel belang had bij zijn activiteiten voor NCI. Via een Liechtensteinse stichting ontving Spruyt substantiële bedragen voor zijn hulpprojecten en voor Le Rucher. Geld van zijn vrijwilligers vloeide op die manier terug naar zijn organisatie, zonder dat ze daar zelf van wisten.
Het Zweedse vooronderzoek bevat enkele stukken waaruit blijkt dat Spruyt's organisatie een vast rendement ontving per afgesloten contract. Daarnaast roepen de stukken vraagtekens op over de manier waarop Spruyt is omgegaan met de waarschuwingen die hem in de loop der jaren hebben bereikt.
Geen bewijs
Spruyt wordt desondanks niet in Nederland vervolgd. Net als de Zweedse justitie kan ook het Nederlandse OM geen bewijs vinden voor de criminele opzet van SDI en de rol die Spruyt heeft gespeeld bij de bemiddeling van de contracten. Wanneer we hem enkele vragen voorleggen reageert Spruyt met de mededeling dat hij de zaak als afgesloten beschouwd, aangezien hij nooit in staat van beschuldiging is gesteld. De familie Pauw heeft dit najaar opnieuw aangifte gedaan tegen Spruyt.
