Als je online of in het dagelijks leven iets koopt of verkoopt, dan krijg je regelmatig te maken met betaalapps. Hoewel deze apps onderling afrekenen makkelijker maken, komt het ook voor dat er fraude mee wordt gepleegd. Hoe herken je nu een vals betaalverzoek? 

Stel je zit te scrollen op Marktplaats en je komt jouw droombank tegen. Je doet een bod en praat nog wat met de verkoper om de uiteindelijke prijs te bepalen. Na wat onderhandelen zijn jullie tot overeenstemming gekomen en de verkoper stuurt je ter verificatie een één-cent-tikkie. Zodra je het betaalverzoek opent, kom je op een phishingsite terecht. 

Dit voorbeeld is waargebeurd en komt helaas regelmatig voor. Door het invullen van je gegevens kunnen criminelen bij je bankzaken. Het duo waar dit verhaal op gebaseerd is heeft inmiddels een maandenlange gevangenisstraf gekregen, meldt Security.nl.

Fraude met betaalapps

Zodra iemand jou een vals betaalverzoek stuurt, kom je terecht op een phishingsite die lijkt op die van een betaalapp. Als je daar vervolgens je gegevens invult, hebben de oplichters genoeg informatie om toegang te krijgen tot jouw online bankomgeving. Vanuit die omgeving kan geld worden overgeschreven naar andere bankrekeningen of goederen worden aangeschaft. Maar waar moet je precies op letten als je wil voorkomen dat je wordt opgelicht?

Vertrouw alleen je eigen scherm

Het kan voorkomen dat jij een betaalverzoek stuurt naar iemand en dat het geld nooit bij je binnenkomt, ondanks dat jij meekijkt op het scherm en ziet dat de ander het bedrag heeft overgemaakt. Dit komt doordat de koper een valse app gebruikt. “Controleer altijd of het geld daadwerkelijk op je rekening staat voordat je het product weggeeft”, zegt Victor van den Berg, woordvoerder bij de Nederlandse Vereniging Banken (NVB). Een screenshot als bewijs of meekijken op iemands scherm is niet voldoende. Laat je ook niet gek maken als de koper zegt dat er een storing is of dat het geld waarschijnlijk later binnenkomt. 

Betaalverzoek via de bankomgeving

Als je zelf iets verkoopt, ga dan niet mee met de ‘één-cent-truc’. Oplichters sturen jou dan een betaalverzoek van één cent, omdat ze ‘slechte ervaringen hebben opgedaan via Marktplaats’ en op deze manier meer zekerheid hebben. In werkelijkheid hopen ze op deze manier toegang te krijgen tot je bankrekening. 

De meeste banken ondersteunen de mogelijkheid om een betaalverzoek aan te maken via internetbankieren. “Dat is een zeer veilige manier om je financiën te regelen. Bovendien heb je altijd zelf controle over je mobiele apparaat en je bankgegevens”, aldus Van den Berg. Als de verkoper betaalt, dan staat het geld vaak direct op je rekening. Daarnaast kun je een betaalverzoek sturen via bijvoorbeeld Tikkie. Vertrouw je het niet helemaal? Iemand cash laten betalen is ook altijd een optie. Hoewel oplichters natuurlijk ook geld kunnen vervalsen.  

Vergelijk webadressen

Zodra je een betaalverzoek krijgt, controleer dan of het webadres in de link overeenkomt met de dienst waarmee je wil betalen. Met de website ‘Appjelinkje’ kun je linkjes via WhatsApp laten controleren. Oplichters zijn slim en veranderen bijvoorbeeld een ‘o’ in een ‘0’. Kijk dus goed of je iets vreemds opmerkt aan de spelling of schrijfwijze. Controleer ook of er een slotje zichtbaar is in de adresbalk van de website. Ontbreekt dit? Dan is de website niet beveiligd met ‘https’, wat inhoudt dat de informatie die je invult niet versleuteld is. 

Controleer hoe lang de (ver)koper actief is

Op Marktplaats kun je bij iedere gebruiker zien hoe lang diegene actief is op de app. Oplichters zijn vaak maar kort actief op een account, check dit dus. Kijk ook of de (ver)koper beoordelingen heeft gekregen van eerdere mensen voordat je met ze in zee gaat.

Verifieer het telefoonnummer

Mocht het telefoonnummer van de persoon in kwestie bij de advertentie staan, schroom dan niet om deze even door een online zoekmachine te halen. Op die manier kun je wellicht achterhalen of er eerdere fraudemeldingen aan dit nummer gekoppeld zijn. 

De IBAN-check

Er zijn websites waar je kan checken of een IBAN-nummer wel of niet bestaat. Let op: deze check geeft geen honderd procent garantie. Als de oplichters een bestaand rekeningnummer gebruiken in de nep-app, dan zal de site dus aangeven dat het nummer klopt. Een voorbeeld van dit soort sites is nl.iban.com.

Wat als je toch slachtoffer bent geworden van betaalapp-fraude?

“Als criminelen toegang hebben gekregen tot je rekening, doe dan meteen aangifte bij de politie”, zegt Van den Berg. Leg verder de bankafschriften en communicatie die je hebt gehad met de dader vast. Dit kan van pas komen bij de aangifte. Neem ook direct contact op met je bank. Wellicht kunnen zij de overboekingen annuleren, je rekening blokkeren of het bedrag terugstorten.

Bron: Digital Trust Center, Security.nl