Bij het horen van de term Airbnb denken veel mensen aan het huren van een tijdelijke vakantiewoning. Hoewel reizen vanwege het coronavirus momenteel even wat minder vanzelfsprekend is, betekent dat niet dat de naam van Airbnb niet langer door oplichters wordt misbruikt. Sterker nog, ook voor het aanbieden van reguliere huurhuizen proberen kwaadwillenden je ertoe te verleiden om bij wijze van aanbetaling duizenden euro's over te maken via een 'Airbnb'-tussenrekening. Hoe werkt deze truc precies, en wat is de samenhang tussen Airbnb, Facebook Marketplace en Marktplaats? Dat lees je in dit artikel.

Oplichting met huurwoningen is al jaren een hardnekkig probleem en komt in verschillende gedaantes, waaronder het betalen van inschrijfgeld om op 'exclusieve' - maar in werkelijkheid niet-bestaande - huurwoningen te mogen reageren of het betalen van borg plus huur voor een leegstaande woning die in werkelijkheid helemaal niet te huur is, soms zelfs na een heuse rondleiding. Dit is bovendien een probleem waarvan het in de lijn der verwachting ligt dat de problematiek alleen maar toeneemt.

Dat heeft natuurlijk alles te maken met een woningmarkt die voor een deel van de samenleving steeds moeilijker te betreden wordt. Voor een sociale huurwoning sta je jaren op de wachtlijst, door flexibilisering van de arbeidsmarkt is een vast contract lang niet zo vanzelfsprekend meer en voor een particuliere huurwoning maak je met met een modaal salaris vaak zo'n groot deel van je inkomen over aan de huisbaas dat sparen nogal een uitdaging wordt.

Van de week wist de NOS nog te melden dat 2020 voor investeerders (of huisjesmelkers en pandjesbazen, afhankelijk van je eigen standpunt in deze kwestie) een recordjaar is geweest: niet eerder kochten beleggers zoveel woningen op met als doel ze voor de hoofdprijs te verhuren. Daardoor hebben starters of mindervermogenden steeds vaker het nakijken. En wie er moeite mee heeft om de woningmarkt te betreden, is uit frustratie en wanhoop eerder vatbaar voor oplichters.

Over oplichting met nepwoningen maakten we vorig jaar een reportage. Deze is hieronder terug te zien.

Buitenlandse verhuurders op Marktplaats en Facebook Marketplace

De Telegraaf kwam vorige week met een artikel over geraffineerde zwendel met huurwoningen. De politie stelt tegenover de Telegraaf dat er sprake is van een hardnekkig probleem: 'Overal in Nederland staan opgelichte woningzoekenden op de stoep bij nietsvermoedende woningbezitters'.

Een woordvoerder van het parket in Den Haag - dat de zaken in onderzoek heeft - laat tegenover het dagblad weten dat er een strafrechtelijk onderzoek loopt naar deze vorm van oplichting omdat er door het hele land aangiftes zijn ontvangen.

Het coronavirus speelt momenteel een belangrijke rol in deze vorm van oplichting. In deze gevallen gaat het namelijk om buitenlandse aanbieders van huurwoningen die claimen een vaste huurder te zoeken voor hun woning nu het aantal vakantieboekingen vanwege corona is teruggelopen. Daarbij maken de oplichters gebruik van een bekende truc: foto's zijn namelijk gestolen van advertenties voor legitieme huur- of koopwoningen die al lang niet meer online staan.

Omdat ook de verhuurder zich in het buitenland bevindt, verloopt het contact per mail en/of WhatsApp. Dit gebeurt nadat potentiële huurders via verhuurplatformen, maar ook Marktplaats en Facebook Marketplace hebben gereageerd op een woning, het spreekwoordelijke startsein voor het bedrog.

De truc kent doorgaans het volgende verloop, aldus De Telegraaf: 'Potentiële huurders krijgen een proefperiode voorgesteld: via een Airbnb-tussenrekening moeten ze borg en de maand huur overmaken. Bij goed gedrag volgt dan snel een officieel huurcontract, zo wordt verzekerd.'

Huur en borg betalen via overtuigende 'Airbnb'-nepsites

Deze zwendel steekt niet alleen overtuigend en geraffineerd in elkaar, deze vorm van oplichting is bovendien al langere tijd aan de gang. Op ons forum staat een draadje met tientallen reacties van (bijna) gedupeerden. En daarin vallen een aantal opvallende patronen te bespeuren.

Zo is het opmerkelijk dat oplichters je vaak naar nepsites van Airbnb proberen te lokken, nepsites die bovendien zó goed zijn nagemaakt dat je al snel denkt dat het echt is, ook inclusief talloze (verzonnen) lovende recensies over de aanbieder.

Vaak staat er wel Airbnb.com in de url, maar is dat slechts een deel van de domeinnaam, waardoor je in werkelijkheid tóch op een nepsite van oplichters zit. De truc is dan ook dat je door het zien van de term Airbnb in combinatie met de levensechte opmaak denkt dat het betrouwbaar is.

Alle in het topic genoemde voorbeelden zijn inmiddels offline, maar wij hebben recent toch een schermafbeelding weten te maken. Alleen aan de adresbalk kun je zien dat het geen echte Airbnb-website is: het échte domein is namelijk Listing-rent-1731143266673-booking.live. Kijk maar:

Nepsite van 'Airbnb': let goed op de url in de adresbalk!

Volg je de betaalmodule, dan komt het in veel gevallen voor dat je naar een (buitenlands) rekeningnummer wordt verwezen dat ogenschijnlijk op naam van Airbnb staat. Omdat het geen Nederlandse bankrekeningnummers zijn, schiet de naam-nummercontrole hier tekort, een feit dat de oplichters uiteraard in hun voordeel misbruiken. 

Gegevens op het paspoort worden bewerkt in Photoshop

Ons valt nóg een opvallend detail op. Om vertrouwen te wekken, sturen de oplichters namelijk een kopie van een paspoort. Als wij de foto uit het artikel van de Telegraaf echter vergelijken met een foto die een gedupeerde op ons forum heeft geplaatst, zien we direct dat het in de basis gaat om hetzelfde paspoort, ook al zijn enkele details op beide foto's uniek.

Vergelijk onderstaande afbeeldingen maar eens. Nummer één is afkomstig van ons forum en hebben we her en der nog geblurd, de afbeelding die volgt is door een gedupeerde aan de Telegraaf gestuurd. Het gaat onmiskenbaar om hetzelfde paspoort, een paspoort waarvan wij overigens wel durven te stellen dat het door de oplichters wordt misbruikt en dat de werkelijke eigenaar niks met de oplichting te maken heeft.

Photoshop met paspoorten: één persoon, meerdere identiteiten

De Telegraaf weet nog te vertellen dat de naam op het paspoort in bepaalde gevallen zelfs correspondeert met het naamplaatje dat bij de zogenaamde huurwoning werd aangetroffen. Het lijkt er dan ook op dat oplichters de details op het paspoort niet alleen aanpassen zodra één naam te veel negatieve zoekresultaten oplevert, maar ook om het bedrog nog geloofwaardiger vorm te kunnen geven indien potentiële huurders zelf even langsgaan.

Daarbij is het overigens goed om op te merken dat niet alleen de gedupeerde huurders slachtoffer zijn, maar ook de werkelijke bewoners van panden die door de oplichters worden misbruikt. Zij krijgen regelmatig teleurgestelde huurders aan de deur en het voelt natuurlijk ook niet veilig als oplichters je op de korrel hebben.

Wat kun je doen om te voorkomen dat je slachtoffer wordt?

Wees op je hoede als buitenlandse verhuurders beginnen met verhalen over het willen vinden van een huurder voor de lange termijn omdat vakantieverhuur vanwege het coronavirus tijdelijk niet tot de mogelijkheden behoort. Trek de verkoper na, laat je niet van de wijs brengen en laat je niet overrompelen door mooie verhalen en excuses.

Check ook altijd goed de domeinnaam waar de zogenaamde verhuurder je naartoe probeert te lokken: dat er 'Airbnb' in staat, betekent niet per definitie dat het ook echt van Airbnb is. Het doen van een betaling buiten Airbnb om wordt ook door Airbnb met klem afgeraden. Het bedrijf adviseert om betaallinks in geval van twijfel sowieso links te laten liggen.

Wees daarnaast ook kritisch op zaken als locatie, oppervlakte en huurprijs, en meer specifiek de combinatie daarvan. De rode draad in de berichten op ons forum is namelijk dat de huurprijzen een stukje onder de marktconforme huurprijzen liggen, waardoor ze in potentie aantrekkelijk zijn voor wanhopige woningzoekenden met beperkte financiële middelen. Het is wellicht een dooddoener, maar als iets te goed lijkt om waar te zijn, dan is dat in verreweg de meeste gevallen ook zo.

En heb je toch betaald? Doe dan aangifte bij de politie.

Meer over oplichting met niet-bestaande huurwoningen

Bron: De Telegraaf