Op maandag 2 december is de openbare consultatie voor het wetsvoorstel plan van aanpak witwassen van start gegaan. Het plan is een initiatief van minister Hoekstra van Financiën en minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid en behelst een aantal maatregelen die moeten helpen in de gezamenlijke aanpak van witwassen. 

Om het draagvlak voor dit wetsvoorstel te onderzoeken en om reacties te peilen kunnen bedrijven, burgers en maatschappelijke organisaties in de periode van 2 december 2019 tot en met 13 januari 2020 een reactie geven op het wetsvoorstel.

De overheid heeft daartoe een tweetal documenten beschikbaar gesteld: het concept 'Wet plan van aanpak witwassen' en de bijbehorende memorie van toelichting, hier te raadplegen.

'Verbod op contante betalingen boven de € 3.000,-'

De eerste maatregel betreft een verbod op contante betalingen boven de € 3.000,-. Het verbod geldt niet voor particulieren, maar voor handelaren. Onder handelaren wordt verstaan 'beroeps- en bedrijfsmatige kopers en verkopers van goederen'. Het is niet de bedoeling dat handelaren een eventueel verbod gaan omzeilen door meerdere losse contante betalingen te doen of te accepteren. Door deze maatregel hoopt men het criminelen moeilijker te maken om crimineel geld wit te wassen.

Omdat contant geld moeilijk traceerbaar is en het lastig is om de herkomst van het geld aan te tonen, wordt contant geld vaak door criminelen gebruikt, bijvoorbeeld om dure spullen mee te kopen. Criminelen hopen zo te verhullen dat het geld eigenlijk uit criminele bronnen afkomstig is. Overigens is een dergelijk verbod niet per se nieuw: België kent al een dergelijk verbod, waarbij de bovengrens is vastgelegd op € 3.000.-.

Betere uitwisseling gegevens tussen instellingen

De tweede maatregel maakt mogelijk dat banken eenvoudiger gegevens met elkaar kunnen uitwisselen. Banken hebben immers de wettelijke plicht om transacties te monitoren, en het uitgangspunt is dat gezamenlijke transactiemonitoring eerder opvallende, verdachte patronen blootlegt.

Criminelen wisselen vaak tussen verschillende instellingen of banken, om zo min mogelijk aandacht op hun criminele gedrag te vestigen. Doel van de maatregel is dan ook om crimineel gedrag eerder te kunnen signaleren.

Instellingen moeten gegevens delen bij vermoedens van integriteitsrisico's

De derde en laatste maatregel zorgt ervoor dat instellingen die moeten voldoen aan de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) informatie met elkaar kunnen delen wanneer er bij hun cliënten tekenen zijn van integriteitsrisico's. Concreet betekent deze maatregel dat instellingen voortaan moeten onderzoeken of hun cliënt gebruik maakt of heeft gemaakt van (financiële) dienstverlening bij andere instellingen. 

Is dat het geval? Dan moeten zij meer informatie opvragen bij de betreffende instelling(en), die op hun beurt verplicht is/zijn om deze informatie te verstrekken. Hierdoor kunnen criminelen niet langer ongestoord gebruik maken van financiële of andere dienstverlening.

Bron: Rijksoverheid.nl