Deze week is het de Week van de Veiligheid. Daarom hebben we het deze week over ransomware, ook wel gijzelsoftware genoemd. We praatten erover met Jornt van der Wiel, ransomware-expert in een livestream.

Wil je de livestream terugkijken? Scrol dan even naar beneden.

Wat is ransomware?

'Als ransomware eenmaal op je computer staat, gaat het al je persoonlijke bestanden, zoals foto’s en documenten, versleutelen. Je kan het een beetje vergelijken met een schatkist. De ransomware stopt jouw bestand in een schatkist, doet het op slot met een sleutel en die sleutel wordt opgestuurd naar de cybercriminelen. Pas als je betaald hebt, krijg je die sleutel terug en kan je weer bij je bestanden. Eigenlijk is het een hele efficiënte vorm van afpersing, want er zijn een hoop mensen die uiteindelijk betalen.'

Hoe kan ik ransomware herkennen?

'Als het uitgevoerd wordt op je computer, kan je het herkennen aan het geluid dat je computer maakt: het begint ineens heel erg te ratelen. Ransomware wil dat je betaalt en dat moeten ze laten zien. Na een tijdje komt er een pop-up op je scherm, of wordt je achtergrond veranderd, en dan staat er iets op als ‘Je computer is geïnfecteerd, je bestanden zijn versleuteld en als je ze terug wilt, moet je betalen. Je ziet het dus heel snel als je geïnfecteerd bent.'

Hoe komen cybercriminelen aan mijn e-mailadres?

'Heel vaak hebben ze je e-mail van een gehackte website of forum. Ze verzamelen dan alle e-mailadressen en sturen zo’n mail eruit. Er zijn wel gerichte campagnes tegen bijvoorbeeld grote verenigingen, maar die zijn dan meer geneigd om te betalen.'

Is het verstandig om aangifte te doen?

'Ja, het is altijd verstanding. Hoe meer aangiftes, hoe duidelijker de politie het heeft wat er speelt in Nederland. Op die manier kunnen ze ook een zaak openen en verdachten oppakken. Als dit gebeurt, heb je ook nog de kans dat je via de rechter een deel van je geld terug kan krijgen'

Willen de cybercriminelen altijd betaald worden in cryptogeld? Zo ja, waarom willen ze dit?

'Ja, dat willen ze wel heel vaak. Cryptogeld kan je anoniem versturen. Het gaat de mixer in en het is dan moeilijker om erachter te komen wie de ontvanger is en waar het geld naartoe gaat. Op deze manier kunnen ze anoniem hun geld verdienen.'

Hieronder kan je de livestream terugkijken. Wegens technische problemen zijn helaas sommige delen van de livestream weggevallen.