Stel, je krijgt uit het niets een pakketje toegestuurd, inclusief rekening. Hier ben je niet van gediend, dus besluit je het terug te sturen. Maar de afzender is vrij volhardend en blijft je vervolgens rekeningen en aanmaningen sturen. Uiteindelijk krijg je zelfs een incassobureau op je dak, help!
In de uitzending van 18 april besteedden we aandacht aan ongevraagde zendingen. Hoe gaat dit in zijn werk? En wat zijn je rechten? Expert op dit gebied is Evert-Jan Hummelen van de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Deze organisatie waarschuwt mensen voor dergelijke praktijken via de website ConsuWijzer.nl. Na onze uitzending beantwoordde Evert-Jan de volgende kijkersvragen.
1. Wat moet ik doen als ik onterecht een pakketje toegestuurd krijg?
Je hoeft het pakketje niet terug te sturen, niet te betalen en je hoeft ook geen contact op te nemen met de afzender. Je hebt dan eigenlijk gewoon een cadeautje gekregen. Mits jij zeker weet dat je geen overeenkomst bent aangegaan, hoef je dus niets te doen.
2. Is deze manier van werken door een webshop wel toegestaan?
Hierop antwoordt Evert-Jan stellig met een ‘nee’. Als bedrijf mag je een product versturen zonder dat er sprake is van een overeenkomst, maar dan wel als cadeautje en niet met een rekening erbij. ‘Als je iets niet hebt besteld, betaal het dan ook niet,’ aldus Evert-Jan.
3. Wat is het doel van bedrijven die zomaar pakketjes versturen?
‘Hun doel is niet zo heel ingewikkeld, gewoon geld verdienen’, vertelt Evert-Jan. Veel mensen denken dat ze moeten betalen. Als één op de tien mensen over de brug komt, met of zonder dreiging van een incassobureau, profiteren die bedrijven hiervan.
4. Hoe slagen webshops erin om jouw adresgegevens te achterhalen?
Er zijn verschillende manieren om aan adresgegevens te komen. Dit gebeurt vaak via geautomatiseerde systemen. Zo kan het zijn dat je je gegevens hebt ingevuld bij de functie ‘Vraag meer informatie aan.’ Ook kunnen ze adressen achterhalen via de grote adressenhandel die op het internet circuleert. Zo kunnen ze een e-mail adres aan een fysiek adres linken. Vervolgens stuurt de webshop de pakketjes op. Het advies van Evert-Jan luidt als volgt: ‘Denk heel goed na voordat je ergens je gegevens achterlaat en vraag je af waarvoor ze op dit moment deze gegevens nodig hebben.’
5. Kun je die online vallen herkennen als consument?
‘Dat is moeilijk, want ze doen er alles aan om zo betrouwbaar mogelijk over te komen’, vertelt Evert-Jan. Toch zijn er altijd herkenningspunten. Zo stelt hij: ‘als iets te mooi is om waar te zijn, is dat meestal ook zo.’ Ook is het verstandig om van tevoren via internet op onderzoek uit te gaan. Je kunt dan zien wat voor ervaringen anderen hebben met de diensten of producten die een webshop levert. Daarnaast kun je rondvragen bij bekenden in je omgeving.
6. Ik wilde iets kopen en had mijn gegevens al ingevuld, uiteindelijk heb ik de bestelling geannuleerd. Toch heb ik een factuur ontvangen, wat moet ik doen?
Wanneer je de bestelling tijdig hebt geannuleerd, geldt ook hier geen overeenkomst. Je hoeft dus niets te betalen en ook geen verdere actie te ondernemen.
7. Wanneer een webshop uit het niets geld afschrijft van mijn bankrekening, kan ik dat dan terugkrijgen?
‘Als er geld van je rekening wordt afgeschreven en hier geen goede reden voor is, dan heb je altijd 56 dagen de tijd om te storneren’ vertelt Evert-Jan. Wanneer je echter zelf geld hebt overgemaakt naar een webshop via IDEAL, is het een ander verhaal. IDEAL is een onmiddellijke betaling vooraf en dit kun je niet storneren.
8. Ik ben slachtoffer geworden van een ongevraagde zending en heb dan ook niet betaald. Nu is er een incassoprocedure gestart. Zal ik toch maar betalen?
Niet doen! Als er geen overeenkomst is aangegaan, was je het eerste bedrag al niet verschuldigd. Al die extra kosten zijn dan ook niet voor jou! Het is te begrijpen dat je een incassobureau intimiderend vindt. Op de site ConsuWijzer.nl wordt uitgelegd wat een incassobureau wel en niet mag. Laat je niet zomaar bang maken door allerlei dreigementen. Sommige dingen die worden beweerd, kunnen helemaal niet. Een voorbeeld: ‘We gaan beslag leggen op je bankrekening’. Evert-Jan zegt hierover: ‘Het klinkt geweldig, maar dit kan helemaal niet zonder gerechtelijke uitspraak.’
9. Hoe kun je bewijzen dat je iets niet besteld hebt?
‘Dat hoef je niet, want de bewijslast ligt aan de kant van de handelaar’ vertelt Evert-Jan. Mocht je echt opgelicht zijn, kun je altijd aangifte doen bij de politie. Ook kun je een melding maken bij Het Landelijk Meldpunt Internetoplichting. Deze organisatie heeft een heleboel gegevens over dit onderwerp verzameld en kan partijen die op grote schaal oplichten in kaart brengen.
In de video hieronder kun je het gehele interview met Evert-Jan Hummelen bekijken.