Opgelicht?! ontving enige tijd geleden de eerste signalen van een nieuwe fraudevariant waarbij het scannen van zogenaamde QR-codes een rol speelt. Destijds ging het nog om fraudeurs die nietsvermoedende mensen in de openbare ruimte benaderen, maar ook op internet wint deze truc rap aan populariteit, zo waarschuwt de politie.

Medio juli bereikten ons de eerste signalen van deze listige truc. Volgens Hart van Nederland neemt de frequentie van deze oplichtingsmethode de laatste weken echter exponentieel toe. Datzelfde constateert Roderik Looijs, hoofd van de eenheid Cybercrime van de politie Oost-Nederland. Tegen De Gelderlander verklaart hij: 'QR-codefraude is hot. Er is een toename in meldingen en aangiftes. Je ziet dat criminelen er volop mee bezig zijn. Daarnaast is er ook meer aandacht voor het probleem bij de Fraudehelpdesk en komen gevallen vaker in de publiciteit.'

De eerste meldingen omtrent deze truc speelden zich af in de openbare ruimte. En bekende variant van het verhaal is dat er parkeergeld betaald moet worden, maar dat men toevallig geen pinpas op zak heeft. Wie een QR-code scant om het parkeergeld zogenaamd mee te voldoen, krijgt als dank gelijk wat contanten. In werkelijkheid geeft het slachtoffer de fraudeurs toegang tot de bankrekening waarna deze wordt geplunderd. Deze variant van fraude is inmiddels echter ook online opgedoken: de eerste gedupeerden die aangeven slachtoffer te zijn geworden na een deal op Marktplaats hebben zich reeds gemeld.

Tientallen aangiftes per week

Waar het rond maart, april van dit jaar aanvankelijk nog om een enkele melding per week ging, meldt de politie dat ze inmiddels tientallen aangiften per week te verwerken hebben. Het totale aantal gevallen is mogelijk nog een stuk groter. Het gaat daarbij vaak om grote bedragen: gedupeerden geven niet zelden aan voor enkele (tien)duizenden euro's te zijn opgelicht. Looijs: 'Totdat QR-codefraude technisch of maatschappelijk onmogelijk is, willen criminelen zo snel mogelijk zoveel mogelijk cashen.'

Meerdere varianten van fraude met QR-codes bekend

De meest bekende variant van fraude met QR-codes is momenteel dat de QR-code naar een nagemaakte inlogpagina van de bank verwijst. In plaats van dat je inlogt om een betaling te verwerken, geef je de oplichters je rekeningnummer en alle van toepassing zijnde inlogcodes. Het vervolg laat zich raden: binnen de kortste keren is je rekening geplunderd. Deze variant deed zich eerder vooral in publieke ruimtes voor, maar verspreidt zich inmiddels over Marktplaats.

Er is echter nog een variant, dit betreft een specifieke variant van fraude die mogelijk klanten van ING treft. Hier gaat het om een QR-code waarmee je jouw ING-bankierenapp toestemming geeft om ook vanaf een tweede mobiele apparaat benaderd te worden. De uitwerking is echter hetzelfde: ga je hierop in, dan geef je criminelen toegang tot je bankrekening en wordt deze in een handomdraai leeggetrokken.

De Gelderlander publiceerde vandaag een artikel over de 69-jarige Jaap uit Arnhem, die een camera te koop had staan op Marktplaats en in één klap 1.400 euro lichter was nadat bleek dat hij de oplichter toestemming had gegeven om vanaf een tweede apparaat zijn bankomgeving te benaderen. Het gaat in deze gevallen overigens altijd om ene 'Hans' uit Vlissingen die gebruik maakt van het telefoonnummer 06-45471088. De krant weet verder te vermelden dat de oplichter fictieve naam- en adresgegevens gebruikt.

Meer weten over fraude met QR-codes? Via onderstaande button lees je meer:

Fraude met QR-codes: wat is het en wat kun je ertegen doen?

Krijg je een verzoek? Controleer alles dubbel

Ook Opgelicht?! kreeg gedupeerde consumenten in de mail die aangaven op deze manier te zijn opgelicht. Het enige advies dat we kunnen geven is dat je zeer goed op moet letten als je een betaalverzoek krijgt waarbij het de bedoeling is dat je een QR-code moet scannen. Handmatig overmaken is altijd veiliger omdat je niet ongemerkt in een vervalste betaalomgeving belandt. Omdat de fraude zich inmiddels heeft verspreid naar online handelsplaatsen zoals Marktplaats is voorzichtigheid al helemaal geboden. Vertrouw je het niet? Laat je in geen enkel geval onder druk zetten en neem de tijd om alles grondig te controleren.

Bron: Hart van Nederland / De Gelderlander