Een oplichtingsmethode die momenteel opkomt in de Verenigde Staten, is het imiteren van de stem van een familielid van het slachtoffer door middel van speciale software. Hierdoor lijkt het alsof je bijvoorbeeld met je kleinkind aan de telefoon bent. Een toezichthouder in de VS waarschuwt voor deze nieuwe vorm van oplichting, maar ook in Nederland moeten we hiervoor gaan oppassen.

Één korte audioclip is voldoende

Oplichting door het klonen van stemmen met behulp van kunstmatige intelligentie (AI) wordt een groeiend probleem in de Verenigde Staten en mogelijk ook in Nederland. De Amerikaanse toezichthouder, de Federal Trade Commission (FTA), heeft gewaarschuwd dat oplichters AI kunnen gebruiken om de stem van familieleden na te bootsen, zoals bijvoorbeeld de stem van een kleinkind. De oplichters gebruiken hiervoor een korte audioclip van de stem van het familielid, die ze bijvoorbeeld uitonline filmpjes halen, en gebruiken vervolgens een programma om de stem te klonen. Deze vorm van oplichting speelt in op de emoties van degenen die gebeld worden, vaak senioren, door zich voor te doen als een familielid in nood en te vragen om dringend geld over te maken.

Techniek steeds toegankelijker

Deze techniek is al langere tijd bekend, maar wordt nu steeds toegankelijker en vaker toegepast door de opkomst van goedkopere en gebruiksvriendelijkere AI-programma's. In de media worden voorbeelden genoemd van senioren in Canada die binnen drie dagen tijd voor een bedrag van € 135.000 zijn opgelicht met deze vorm van AI-oplichting. Hoewel de technologie nog in de beginfase zit en volledige gesprekken nog moeilijk te imiteren zijn, kunnen korte zinnen die een panieksituatie creëren wel realistisch overkomen. Het is echter op dit moment alleen mogelijk om stemmen in wereldtalen als Engels en Spaans na te bootsen, waardoor Nederland nog enige tijd heeft om zich voor te bereiden op deze nieuwe vorm van oplichting.

Blijf alert

Als je een soortgelijk telefoontje of spraakbericht ontvangt, is het verstandig om de identiteit van de persoon te verifiëren door rechtstreeks contact op te nemen met het familielid via een telefoonnummer dat je al kent. Het wordt helaas steeds belangrijker om niet zomaar een stem die aan de lijn komt te vertrouwen en voorzichtig te zijn met het verstrekken van persoonlijke of financiële informatie.