Op Marktplaats zijn momenteel oplichters actief die nietsvermoedende (ver)kopers via WhatsApp benaderen met zogenaamde verificatieverzoeken. Wat in de eerste instantie klinkt als een onschuldig verzoek, blijkt in werkelijkheid een stuk kwaadaardiger: het is de oplichters er namelijk om te doen om jouw rekening leeg te kunnen trekken. Maar hoe werkt dat, en waar moet je op letten? Dat leggen we hier uit.

In het leven zijn een aantal zekerheden, en gezien de nimmer aflatende stroom klachten is oplichting via online handelsplatform Marktplaats er één van. De truc waar we het over hebben is weliswaar niet nieuw, maar eens in de zoveel tijd krijgt de redactie van Opgelicht?! in korte tijd weer meerdere meldingen, op basis waarvan we kunnen concluderen dat een nieuwe waarschuwing helemaal geen gek idee is om iedereen bij de les te houden.

Hoe werkt deze oplichtingstruc?

Jij biedt als argeloze, nietsvermoedende koper een product aan of je wordt benaderd door een verkoper die toevallig net het product in de aanbieding heeft waar je naar op zoek bent. Diegene gaat akkoord met jouw vraagprijs of doet je een interessant voorstel, en de deal lijkt dan ook snel beklonken. Mooi geregeld, zou je denken.

En hoewel je op Marktplaats met een beetje gezond verstand en de nodige mate aan scepsis en achterdocht prima zaken kunt doen, zijn er toch de nodige zaken waar je even op moet letten. In deze oplichtingstruc proberen mensen namelijk al snel om het gesprek via WhatsApp voort te zetten. Handig, snel en efficiënt, stuk voor stuk argumenten waar wel iets voor te zeggen valt.

Voor oplichters is het echter van belang om het gesprek buiten de systemen van Marktplaats voort te zetten: het is voor Marktplaats immers een stuk lastiger toezicht houden op communicatie die niet via het platform zelf verloopt.

Via WhatsApp krijg je vervolgens al snel het verzoek om je identiteit of je bankrekeningnummer te verifiëren, en de excuses zijn talrijk: de wederpartij is achterdochtig in verband met eerdere negatieve ervaringen of het is juist veiliger om je identiteit via de Marktplaats-systemen te verifiëren.

En daar gaat het mis. Wat wordt omschreven als een verificatie door middel van het overmaken van een gering bedrag, is in werkelijkheid een truc die erop gericht is om toegang tot jouw bankrekening te verkrijgen.

Wat zit er achter deze oplichtingstruc?

Het achterliggende verhaal kan dus per keer wisselen, waar het in de praktijk altijd op neerkomt is dat de oplichter je naar een nagemaakte Marktplaats-pagina wil lokken.

In het voorbeeld zoals dat te zien is in bovenstaande afbeelding, gaat het om het domein mijn.mp-online-koop.xyz (een domein dat inmiddels overigens offline is gehaald), maar deze domeinnamen wisselen om de haverklap. Omdat je in de WhatsApp-preview bovendien het logo van Marktplaats ziet, is het niet ondenkbaar dat je automatisch denkt dat het wel zal kloppen.

Als je de link opent, zie je een betalingspaneel in de huisstijl van Marktplaats. Soms is zelfs de achtergrond van de website in de Marktplaats-huisstijl gegoten: een optische truc om je het idee te geven dat je je écht op de website van Marktplaats bevindt. Als je vervolgens ook nog de instructies volgt, loop je een proces door waarbij je denkt in te loggen bij internetbankieren om een geringe betaling te doen.

In werkelijkheid geef je op dat moment je inloggegevens af aan oplichters. Helaas leert de ervaring dat zij vliegensvlug hun slag weten te slaan: eenmaal binnen is het vaak een kwestie van enkele minuten voordat jouw geld is weggesluisd naar tussenrekeningen van katvangers, die het geld niet zelden direct contant opnemen bij een pinautomaat in de buurt.

Tegen de tijd dat je in de gaten hebt wat er is gebeurd, is het eigenlijk al te laat, en jij hebt dan een schadepost van enkele honderden tot enkele duizenden euro's. Deze vorm van oplichting is overigens nooit aan één specifieke bank gebonden: meestal hebben de oplichters de inlogomgevingen van wel elf, twaalf grote banken nagemaakt. In principe kan vrijwel iedereen dus slachtoffer worden.

Hoe voorkom je dat je slachtoffer wordt?

Goed om te weten, er is niet zoiets als een Marktplaats-verificatieverzoek waarmee gebruikers van het platform onderling de identiteit van de wederpartij kunnen verifiëren. Alle verzoeken hiertoe zijn dan ook niets anders dan pure oplichting.

Let bij dit soort verzoeken ook altijd goed op een eventuele url: iedere link die niet naar Marktplaats.nl verwijst, is per definitie vals. Bovendien moet je je altijd afvragen waarom iemand je naar een andere website zou willen lokken, daar zit vaak wat achter.

Wees helemaal op je hoede als de wederpartij een (kleine) betaling verwacht voordat de deal kan worden afgerond: dat is eigenlijk altijd een teken van slecht nieuws. Staar daarnaast niet blind op positieve recensies: handel in gehackte Marktplaats-accounts met goede reviews is helaas een ding.

Maak gebruik van de Gelijk Oversteken-service van Marktplaats, dat biedt extra zekerheid en veiligheid. En probeer (dure) goederen zoals elektronica bij voorkeur in persoon af te (laten) halen: als iemand daar ontwijkend op reageert, kan dat een signaal zijn dat iets niet in de haak is.