Vanaf 19 mei is de politie begonnen met een nieuwe werkwijze omtrent online criminaliteit. Slachtoffers van bijvoorbeeld bankhelpdeskfraude of phishing kunnen voortaan de politie op verzoek aan huis inschakelen en zo sneller gepaste hulp krijgen. Ook stijgt daarmee de kans dat de daders worden opgespoord.
 

Jaarlijks worden veel mensen slachtoffer van online oplichting. De schade is niet alleen financieel, maar ook emotioneel groot. “En net als bij bijvoorbeeld een woninginbraak, is het belangrijk om snel te handelen en slachtoffers dezelfde zorg en aandacht te geven als slachtoffers van ‘traditionele’ misdrijven”, meldt de politie op haar website.

Hulp voor slachtoffers

Het aanhouden van de daders is dus niet het enige doel van de nieuwe aanpak. Het gaat ook om het bieden van hulp aan slachtoffers. Zij kunnen namelijk gevoelens van schaamte, wantrouwen en angst ervaren. “Slachtoffers verliezen niet alleen hun geld, maar ook hun gevoel van veiligheid. Soms durven ze hun laptop of telefoon niet meer te gebruiken. Dan maakt het een wereld van verschil als er een agent voor de deur staat die steun en aandacht geeft”, vertelt Sander Hoed, een van de initiatiefnemers van het project ‘Ter Plaatse bij Digitale Criminaliteit’ aan de politie.

De politie in heel Nederland zal om deze reden snel aanwezig zijn bij meldingen van digitale criminaliteit. Dit geldt niet alleen bij heterdaadsituaties, maar ook als een digitaal misdrijf net is gepleegd. Bijvoorbeeld bij phishing, bankhelpdeskfraude of identiteitsdiefstal. “Zo kunnen agenten slachtoffers direct opvangen, computers en telefoons veiligstellen en in sommige gevallen zelfs schade beperken.”

Van plaatselijke pilot tot landelijke werkwijze

De nieuwe werkwijze is in 2023 als pilot gestart in de politie-eenheid Oost-Nederland. ‘We vonden het bijzonder dat de politie bij meldingen van digitale criminaliteit niet langskwam, terwijl de impact op slachtoffers vaak groter is dan bij traditionele criminaliteit’, vertelt Hoed.

De resultaten waren positief en de aanpak is daarom landelijk uitgerold. Slachtoffers voelden zich gehoord, serieus genomen en kregen vaker directe hulp. In sommige gevallen kon de schade zelfs worden beperkt, omdat agenten snel contact legden met banken of webwinkels. 

Online oplichting telefonisch melden

Tot nu toe werden slachtoffers van online criminaliteit vaak doorverwezen naar een online aangifteformulier. Voortaan is het ook mogelijk om het incident telefonisch via 0900-8844 te melden en een agent aan huis te krijgen, net als bij andere vormen van criminaliteit. Afhankelijk van de situatie sturen de meldkamers dan een eenheid ter plaatse. Hoed: “Digitale criminaliteit heeft de traditionele criminaliteit inmiddels ingehaald. Daar spelen we als politie op in door sneller en effectiever te reageren.”