Sinds vijf jaar is het terugdraaien van kilometertellers van auto’s bij wet verboden. Een jaar na die invoering toonde Opgelicht?! aan dat frauderen met tellerstanden nog steeds kinderspel is. De RDW had destijds als doelstelling het vanaf 2018 beter te regelen. Opgelicht?! denkt dat er de afgelopen jaren weinig is veranderd als het gaat om frauderen met tellerstanden van geïmporteerde voertuigen.

Bekijk de uitzending van Opgelicht?! (11-12-2018) over kilometertellerfraude

Lees ook het eerdere dossier over kilometertellerfraude

Dat blijkt ook uit de cijfers. De Vereniging Aanpak Tellerfraude (VAT) onderzocht samen met het RDW tellerfraude bij Duitse importauto’s. Daaruit blijkt dat bij één op de vijf auto’s waarschijnlijk gemanipuleerd is met de tellerstand. Martin Huisman van de VAT vertelt Opgelicht?! dat als wij onze proef uit 2015 zouden herhalen, we nog steeds een auto kunnen importeren. We zouden de tellerstand voor een klein bedrag kunnen laten terugdraaien en vervolgens bij het RDW aanmelden met een foute stand. En dat zonder dat iemand aan de bel trekt.

Nederlandse consument is het slachtoffer

Tellerfraude kostte de Nederlandse consument in 2017 112 miljoen euro. Als je een auto koopt met een foute kilometerstand, betaal je waarschijnlijk te veel voor je auto en loop je het risico dat je onverwacht veel onderhoud hebt aan je nieuwe wagen. Dit leidt tot gemiddeld 1.500 euro schade voor de consument.

Een foute aankoop is zo gemaakt

De import van auto’s uit omliggende landen wordt al jaren steeds populairder. In 2017 steeg het aantal personenauto’s dat uit het buitenland kwam met 17,5%. Omdat de RDW alleen de tellerstand noteert op het moment van aanmelding in Nederland, krijgt de koper van een importauto geen inzicht in de tellerhistorie.

Een autohandelaar uit Raalte specialiseert zich in de Volvo V70. Als we het bedrijf met verborgen camera bezoeken, noteren we gegevens van dertien geïmporteerde auto’s die te koop staan aangeboden. Door simpelweg Google te raadplegen zien we dat we tegen een kleine vergoeding de historie van de auto’s kunnen opvragen op basis van het kenteken of chassisnummer. Zeker zes auto’s staan bij Jonkman Auto’s in Raalte te koop voor een lagere kilometerstand dan de auto volgens de buitenlandse gegevens heeft gelopen. Vijf daarvan komen van dezelfde Zweedse garage Michaels Bilar.

Wist de garage van de fraude?

De Zweedse garage laat ons telefonisch weten iedere maand zo’n 10 tot 15 auto’s te leveren aan Jonkman. Met welke kilometerstand hij ze verkoopt, dat weet hij niet. 'Dit zijn exportauto’s, daar houd ik geen record van bij. Ik noteer alleen de prijs.' Dat is vreemd, vindt Martin Huisman. 'Natuurlijk zijn die bekend. In heel de hele internationale autohandel staat op alle in- en verkoopfacturen de kilometerstand. Dus dat hij die standen niet heeft of weggooit of niet noteert als een auto naar het buitenland gaat dat is vreemd. Dat riekt al naar fraude of naar iets wat bedoeld is om fraude te gaan plegen.'

'Geen kilometerstanden op factuur'

Opgelicht?! legt de bevindingen van het onderzoek uiteraard ook voor aan verkoper Jonkman. We vragen hem voor camera naar zijn inkoopfacturen van de onderzochte auto’s. Zijn verklaring, dat het hem zou zijn overkomen en hij zich van geen kwaad bewust is, zou hieruit kunnen blijken. Hij wil daar niet op reageren. 'Kerel, daar heb ik nu toch geen tijd voor.' Ook in de mailwisseling die volgt, blijven we vragen om inzage, maar die krijgen we niet. Via zijn advocaat beweert hij dat er geen kilometerstanden vermeld staan op zijn inkoopfacturen. Zoals eerder door Martin Huisman aangegeven is het volstrekt ongebruikelijk in de autohandel om dat niet te vermelden. Een kilometerstand is namelijk cruciaal in de waardebepaling. Voor zowel inkoper, verkoper als de uiteindelijke klant. Ook hangt de hoogte van de belasting van personenauto's en motorrijwielen (BPM) samen met de kilometerstand.

Meer dan de helft teruggedraaid

Naast het onderzoek van Opgelicht?! in het laatste kwartaal van 2018, is in juni dit jaar ook een onderzoek gestart op initiatief van BOVAG en Vereniging Aanpak Tellerfraude. In samenwerking met het Landelijk Informatiecentrum Voertuigcriminaliteit (LIV) is geconstateerd dat meer dan 50% van alle door Jonkman ingevoerde auto's uit Zweden is teruggedraaid. Hij blijft erbij dat hij onschuldig is.

Per mail laat Jonkman weten dat drie van de zes onderzochte auto's terug zijn bij de leverancier in Zweden, Michaels Bilar. Twee foutieve auto’s zijn verkocht. Jonkman schrijft ons dat de kopers van deze voertuigen door hem op de hoogte zijn gebracht. Over een oplossing lezen we vooralsnog niets. Van één voertuig zegt Jonkman dat de tellerstand per ongeluk fout is weergegeven op zijn site. Dit is ondertussen aangepast. De prijs is ineens gezakt nu de hogere stand wordt vermeld op de website. Wat hij ons niet vertelt, is dat de Volvo met de lage stand ter keuring is aangeboden.

Autohandelaren frauderen samen

Martin Huisman legt uit dat partijen vaak samenwerken. De auto wordt geëxporteerd voor een relatief hoge prijs voor het aantal gelopen kilometers. Soms wordt de stand voor export nog extra omhoog gedraaid. Hoe hoger de kilometerstand, hoe minder BPM (belasting van o.a. personenauto’s) de importeur betaalt. Eenmaal in Nederland wordt de tellerstand teruggedraaid en de verkoopprijs omhoog gegooid.

Aanpak kilometertellerfraude

De fraude kan op grote schaal plaatsvinden omdat niet alle Europese landen tellerstanden registreren. Dit is sinds mei 2018 wel verplicht gesteld door de EU. Het uitwisselen van tellerstanden tussen landen gebeurt nu alleen nog maar tussen Nederland en België. De RDW is bezig met een proef waarmee diverse auto-onderdelen digitaal uitgelezen kunnen worden waardoor ook aan de hand van die data gecontroleerd kan worden of de tellerstand logisch is. De RDW heeft het voornemen om deze gegevens bij elke importauto uit te lezen. Op welke termijn dit gerealiseerd gaat worden, is nog niet bekend.

Wat kun je zelf controleren als je een auto koopt?

• Sta je op het punt een Nederlandse auto te kopen? Vraag de verkoper om het tellerrapport van het RDW. Vanaf 4 januari 2019 is het opvragen van dit rapport voor de eigenaar/houder gratis.
• Controleer zelf gratis op basis van een kenteken of een tellerstand logisch is via de website van de RDW
• Bij diverse websites kun je een autorapport opvragen (tegen betaling). Voorbeelden zijn Carfax.nl en AutoCheck.nl en VIN-info.com
• Sommige landen in Europa hebben een openbaar systeem waar je autogegevens kunt checken. Koop je een importauto? Dan kun je informatie zoeken op basis van het chassisnummer of het originele kenteken:
• Noorwegen
• Denemarken
• Groot-Brittannië
• Ierland
• Frankrijk
• Polen
• Zweden