“Hallo, ouwe fappert”, is de begroeting van een nieuwe afpersmail die momenteel rondgaat. De criminelen beweren toegang te hebben gekregen tot jouw apparaat, browsergeschiedenis en webcam. Wees niet ongerust, dit is pure bangmakerij.
“Ik heb wat video's opgenomen waarop je rukt op zeer controversiële “pornovideo's””, is de binnenkomer van deze afpersmail. Het komt regelmatig voor dat oplichters dit soort mails rondsturen en het is waarschijnlijk even schrikken als je er voor het eerst een toegestuurd krijgt. Gelukkig zijn de meeste mails nep en hoef je je geen zorgen te maken. “Oplichters sturen vaak duizenden mails tegelijk naar mensen en hopen dat er een aantal intrappen. Daarna hoor je vaak niks meer van ze”, zegt René Jansen, coördinator Recherche bij Bravo Recherche.
Dreigementen zijn de standaard
Oplichters maken altijd gebruik van dreigementen in afpersmails. Deze truc komt ook geregeld voor in phishingberichten. In de bovenstaande mail dreigen de oplichters om jouw beelden rond te sturen naar jouw familie, collega’s, contactenlijst en diverse pornosites.
Later in het bericht staat: “Daarom wil ik je een voorstel doen: een klein bedrag in ruil voor een zorgeloos leven”. De criminelen doelen op het overmaken van 950 euro in bitcoins. In ruil daarvoor zouden de oplichters alle video’s van jou verwijderen en het virus van je apparaten afhalen. Om de druk nog extra op te voeren krijg je hiervoor 48 uur de tijd. “Als jij gevoelig bent voor die druk, dan ben je de sjaak”, zegt Jansen.
Het komt vaak voor dat oplichters om bitcoins vragen, omdat ze via een betalingssysteem als iDEAL makkelijk te traceren zijn. Maak je het geld over? “Dan hebben ze je en gaan ze gewoon door”, laat Jansen weten. “Betaal dus nooit, is mijn advies”.
Ongewone mailadressen
Zodra je een afpersmail hebt ontvangen, is het slim om even te kijken naar de afzender. “Vaak is dat een vreemd mailadres dat allerlei letters en cijfers bevat of lijkt op een bestaand mailadres, maar als je goed kijkt klopt er iets niet qua spelling”, aldus Jansen.
Oplichters maken ook vaak gebruik van een ongewone domeinnaam (het deel achter het @-teken). Zo is deze mail verstuurd door ‘[email protected]’, maar wordt dezelfde mail ook rondgestuurd namens ‘[email protected]’.
Is het bericht versleuteld?
Bij iedere inkomende mail kun je controleren of het bericht versleuteld, en dus beveiligd is. Gmail geeft aan dat de bovenstaande mail niet is versleuteld. Dit kun je zien aan een rood icoon van een slot met een streep erdoorheen. Pas dus extra goed op als jouw e-mail provider aangeeft dat het bericht niet versleuteld is.
Reageer niet op de mail
Het is niet verstandig om te reageren op een afpersmail. Jansen: “Van die duizenden mails die zijn verstuurd, zet jij jezelf in de schijnwerpers. Het kan zijn dat de oplichters denken: ‘Hey ik heb beet, nu moet ik druk zetten op een andere manier’.”
Afpersmail ontvangen, wat nu?
Jansen raadt aan om de mail te bewaren in een aparte map in je mailbox. Mocht je in de toekomst meer afpersmails ontvangen, dan kun je hiermee naar de politie. Zij kunnen de oplichters wellicht traceren via hun IP-adres, mits zij tijd hebben. “De politie kampt met veel onderbezetting, waardoor ze dit soort zaken vaak niet oppakken."
Heb je een afpersmail ontvangen en ben je daar erg van geschrokken? Dan adviseert Jansen om toch aangifte te doen. “Al is het alleen maar voor je gemoedsrust.” Laat je dus niet gek maken door de tips in de mail onder het kopje ‘Wat je vooral niet moet doen’.
Wat je wel kunt doen is regelmatig je wachtwoorden veranderen om je accounts zo goed mogelijk te beveiligen. Techjournalist Daniël Verlaan geeft tips. Tot slot adviseert Jansen om altijd nuchter te blijven nadenken en goed te kijken naar het bericht: “Als je een afpersmail goed analyseert weet je vaak dat er iets niet klopt”.