Verschillende gemeenten waarschuwen op Twitter voor de website Afspraakloket.nl, een website waar je tegen betaling afspraken kunt laten inplannen bij jouw gemeente. Er zou sprake zijn van oplichting, zo waarschuwen de gemeenten. Wat moet je precies weten? 

De gemeenten Alblasserdam, Heusden, Hendrik-Ido-Ambacht, Sliedrecht en Sittard-Geleen waarschuwen op Twitter voor de website Afspraakloket.nl. Er zou sprake zijn van oplichting, en de gemeenten benadrukken niet alleen dat ze niet met deze dienstverlener samenwerken, maar ook dat burgers altijd rechtstreeks contact op moeten nemen met de gemeente zelf. Een greep uit het assortiment:

Hoe zit dat eigenlijk precies? Opgelicht?! besluit een blik op de zaak te werpen.

Welke diensten biedt Afspraakloket.nl?

Voor zover wij kunnen nagaan, gaat het hier in theorie om een dienstverlener die jou tegen een kleine vergoeding bepaalde administratieve handelingen uit handen neemt. Dat principe staat echter aan de basis van de meeste vormen van dienstverlening, want voor niets gaat de zon op en je kunt redelijkerwijs beargumenteren dat er van het verdienmodel weinig overeind blijft als het bedrijf deze diensten gratis aan zou bieden. Tot zover geen bijster schokkende conclusies.

Er kunnen talloze redenen zijn waarom je een afspraak moet maken met je gemeente. Het aanvragen van een rijbewijs, paspoort of identiteitskaart is een veel voorkomende handeling, en deze aanbieder biedt dan ook aan om dat voor je te regelen. Je moet een account maken, je dient via de website een aanvraag in om een afspraak te maken voor jouw specifieke doeleinde en je krijgt per e-mail en/of per sms een herinnering als het bijna tijd is voor jouw afspraak.

Tot zover een stukje theorie. Maar hoe zit dat dan in de praktijk? Dat is natuurlijk een minstens zo relevante vraag.

Is hier sprake van oplichting?

Dat is mogelijk. Het is daarbij goed om een onderscheid te maken tussen hetgeen er op de website door het bedrijf wordt beweerd en de daadwerkelijke ervaringen die eventuele gedupeerde consumenten in werkelijkheid met het bedrijf hebben opgedaan.

De bewering dat het om oplichting gaat, lijkt ons puur op basis van de teksten op de website aan de stellige kant. Van oplichting zou sprake zijn als het bedrijf wel betalingen voor deze dienstverlening incasseert, maar men het leveren van de betreffende diensten vervolgens structureel niet nakomt. Daar komen we straks over te spreken.

Er wordt op de website niet beweerd dat het een officiële overheidsinstantie is of dat er sprake is van formele samenwerkingsverbanden met diverse gemeenten in Nederland. In de basis is het dan ook vrij eenvoudig: het is gewoon een dienstverlener die een vergoeding rekent voor bepaalde diensten, net zoals je tegen een meerprijs een visum kunt aanvragen bij een visumbureau omdat je zelf geen zin hebt om je in allerlei ingewikkelde administratieve processen te verdiepen.

Er wordt ook niet gesteld dat je verplicht bent om gebruik te maken van Afspraakloket.nl als je iets moet regelen met de gemeente. Op meerdere plekken wordt zelfs gesteld dat dit optioneel is:

De enige service waar Afspraakloket geld voor in rekening brengt is het maken van een afspraak bij de Gemeente voor u. Dit is optioneel, u bent natuurlijk vrij om dit zelf te regelen  

Wij bieden u vrijblijvend aan om de afspraak voor u in te plannen. Wij rekenen hiervoor €9,95 servicekosten. Graag benadrukken we dat dit niet verplicht is en u vrij bent om de afspraak zelf in te plannen.  

Bij Opgelicht?! zijn momenteel geen meldingen over deze website bekend, maar het Brabants Dagblad weet zojuist wel te vertellen dat meerdere gemaakte afspraken niet zijn doorgegeven aan de gemeente Heusden terwijl daar wel voor is betaald. Dat maakt het in de praktijk natuurlijk wel een iets ander verhaal. Mocht jij wel betaald hebben om een afspraak te maken, en kreeg je vervolgens niet geleverd? Dan hoort de redactie van Opgelicht?! natuurlijk graag van je.

Waar moet je verder nog rekening mee houden?

Tekstueel gezien lijkt alles weliswaar in orde, de meldingen van oplichting door burgers die ondanks een betaling geen afspraak kregen met de gemeente Heusden wijst erop dat het aan de uitvoering nogal te wensen overlaat. Zijn er verder nog zaken om rekening mee te houden?

Jazeker, die zijn er. Allereerst is het natuurlijk altijd verstandig om je af te vragen of het zinvol is om te betalen voor een handeling die je met hetzelfde gemak zelf kunt regelen bij jouw gemeente. De tijd die je immers kwijt bent aan het aanmaken van een account en het laten maken van een afspraak, kun je net zo goed gebruiken om de afspraak direct te plannen bij de gemeente. Het maken van een afspraak met de gemeente is doorgaans in een handomdraai geregeld, en dat scheelt je weer een tientje.

Ook privacy is van belang: let goed op je persoonlijke gegevens!

Afspraakloket.nl biedt tevens de mogelijkheid om automatisch herinneringen te krijgen als je paspoort of identiteitskaart dreigt te verlopen. Dat betekent echter wel dat je een aantal documentgegevens in moet voeren, anders wordt het versturen van herinneringen natuurlijk wel een ingewikkeld verhaal.

Op de website wordt de optie geboden om een account te maken, maar volgen we deze link, dan zien we de tekst 'BINNENKORT BESCHIKBAAR - U kunt al wel afspraken inplannen'. Hoe dat precies in zijn werk gaat, kunnen we op het moment dus nog niet achterhalen.

Het is echter wel mogelijk om alvast een afspraak te maken voor het aanvragen van een paspoort, rijbewijs of identiteitskaart. Daartoe moet je de volgende gegevens invoeren:

• Voornaam
• Achternaam
• E-mailadres
• Telefoonnummer
• Postcode
• Huisnummer
• Geboortedatum
• Burgerservicenummer (BSN)
• Vervaldatum document (optioneel)

Het is interessant om te constateren dat er bij de laatste stap ineens sprake is van een verschuldigd bedrag van € 19,95, terwijl elders op de website over € 9,95 wordt gesproken.

Burgerservicenummer doorgeven? Niet doen!

Maar dat is niet alles: het doorgeven van je burgerservicenummer is om tal van redenen een buitengewoon slecht idee. Zeker omdat je dit soort afspraken net zo makkelijk - en bovendien gratis! - rechtstreeks zelf met je gemeente kunt regelen, is het simpelweg niet nodig om twintig euro te betalen aan een website die ook nog eens persoonlijke informatie zoals je burgerservicenummer verlangt.

Kwaadwillenden kunnen een hoop schade aanrichten met je burgerservicenummer, en identiteitsfraude is dan ook een reëel gevaar. Met je burgerservicenummer in combinatie met je naam en geboortedatum kunnen fraudeurs bijvoorbeeld leningen afsluiten. De Rijksoverheid stelt hierover het volgende:

Met uw naam, geboortedatum en burgerservicenummer kunnen fraudeurs bijvoorbeeld een lening aanvragen of een telefoonabonnement afsluiten. Het gevolg is dat u rekeningen ontvangt voor zaken die u niet heeft gekocht.  

Ons advies? Je betaalt geld voor iets dat je zelf gratis kunt regelen en je hoeft in dat geval ook geen persoonlijke informatie te verstrekken aan een derde partij. Hoewel deze partij in theorie best dergelijke diensten mag aanbieden tegen een vergoeding, zijn er inmiddels signalen waaruit blijkt dat afspraken na betaling helemaal niet worden doorgegeven aan de gemeente, en dat is natuurlijk in de verste verte geen goed teken. Voor ons reden genoeg om te adviseren om uit de buurt van deze site te blijven en zeker geen afspraak via Afspraakloket.nl in te plannen.