Hoe (on)veilig is TikTok, als je het vergelijkt met andere apps zoals Instagram? Opgelicht?! sprak met security-expert en ethisch hacker Sanne Maasakkers over deze onder kinderen zeer populaire app.

'TikTok verzamelt best veel data, maar als je dat vergelijkt met Instagram, dan vind ik dat niet extreem veel. Je ziet dat TikTok iedere dertig seconden informatie over jou doorstuurt, dat is bij Instagram bij lange na niet zo vaak. Maar als je kijkt naar Instagram, dat is van Facebook en  Facebook heeft ook WhatsApp, dan verzamelen die met z'n drieën waarschijnlijk net zoveel informatie', aldus Maasakkers.+

Welke gegevens worden door TikTok gevraagd?

Dat zijn, volgens Maasakkers, in de eerste plaats gegevens die de toepassing nodig heeft om de app goed te laten werken: je schermresolutie, wat voor telefoon je gebruikt, welke versie van de app je hebt en in welke regio je zit. 'En als je dan kijkt naar de data waarvan je je afvaagt, is dat nu echt nodig om uit te vragen, dan zijn dat gegevens over je locatie, het unieke nummer van je telefoon en met welk wifinetwerk je verbonden bent. Vanwege die laatste kan TikTok ook zien bij wie je in hetzelfde huis woont, want met hen deel je een wifinetwerk.

Volgens Maasakkers heeft TikTok er baat bij om zoveel mogelijk informatie over jou te verzamelen, omdat de app werkt volgens een algoritme. 'Dat is een stukje kunstmatige intelligentie: hoe meer informatie die krijgt, hoe nauwkeuriger het algoritme wordt'.

Kan TikTok zien wat je op je klembord hebt staan, en welke toetsaanslagen je doet?

TikTok raakte ook in opspraak omdat de toepassing gegevens zou kunnen inzien van je klembord, dat is de plek waar tekst die je gekopieerd hebt terecht komt, en omdat de app toetsaanslagen zou registreren.

Volgens Maasakkers vraagt TikTok toestemming om bij je klembord te komen, maar worden die gegevens niet naar de servers van TikTok verstuurd. Maasakkers: 'Dat is op zich niet gek, meerdere apps doen dat, ook LinkedIn bijvoorbeeld. En wat betreft de toetsaanslagen: die worden alleen verstuurd als je de zoekfunctie gebruikt'.

Moeten ouders extra alert zijn als hun kinderen TikTok gebruiken?

Ouders hoeven niet per se alerter te zijn dan ze al zouden moeten zijn bij kinderen die gebruik maken van sociale media, vindt Maasakkers. 'Het punt is wel dat TikTok in handen is van een Chinees bedrijf, waardoor ook gegevens makkelijker in handen zouden kunnen komen van de Chinese overheid'.

Waar je je volgens Maasakkers wel bewust van moet zijn is dat TikTok ervoor kan kiezen bepaalde video's te filteren. Afgelopen december kwam het bedrijf in opspraak omdat bleek dat sommige video's niet getoond worden. Dat waren video's van mensen uit de LGBTQ+-community die daar uiting aan gaven op het platform, en mensen die gehandicapt waren en video's van henzelf publiceerden. Volgens TikTok was dat om te voorkomen dat zij gepest zouden worden. Maasakkers: 'Ik denk dat je je daar drukker om moet maken. Je krijgt een heel eenzijdig beeld, alleen het beeld dat TikTok jou wil geven'.

Tips van Maasakkers voor TikTok-gebruikers (en hun ouders)

• Wees je bewust dat de data die van jou verzameld wordt bij een Chinees bedrijf terecht komt;
• Gebruik je de app alleen om video's te kijken? Dan kun je ook de toestemming voor de camera en locatie uitzetten. Het is niet aangetoond dat een app kan meekijken of luisteren, maar je kunt deze functionaliteiten voor de zekerheid uitschakelen, als je er toch geen gebruik van maakt;
• Kijk uit met wat je op sociale media deelt: alles kan blijven bestaan, iemand kan een screenshot maken en het kan je lang achtervolgen.