Op WhatsApp gaat momenteel een kettingbericht rond namens supermarktketen ALDI: vanwege de coronapandemie krijg je zogenaamd een cadeaubon ter waarde van 125 euro als steuntje in de rug. Je raadt het al: er klopt natuurlijk niets van. Hoe zit het dan wel?

Het vervelende aan een kettingbericht is niet alleen dat dit soort berichten zich vaak razendsnel verspreiden en het hele gebeuren zich vervolgens als een soort olievlek verspreidt, in dit geval geldt bovendien ook nog eens dat er in de verste verte niets van waar is. Wat moet je precies weten als jij dit bericht ook krijgt? En wat moet je doen (of juist niet)?

Wat klopt er niet aan deze nep-berichten?

Laten we om te beginnen eens een open deur intrappen: de hoogte van het bedrag is een goede eerste indicator. Geen enkele supermarktketen geeft zomaar cadeaubonnen ter waarde van 125 euro weg aan willekeurige klanten, ook al hebben de meeste supermarktketens de afgelopen maanden flinke omzetten gedraaid.

WhatsApp is bovendien helemaal geen voor de hand liggend medium om deze cadeaubonnen mee te verspreiden: zou de supermarktketen überhaupt over de contactgegevens van alle klanten beschikken? Inderdaad, die kans is natuurlijk nihil. Het kan ook niet anders of er zit een luchtje aan.

Wie goed naar de domeinnaam kijkt, ziet bovendien dat daar iets aparts mee aan de hand is: aldi.nl-geschenk.club is namelijk helemaal geen domein van de supermarktketen. Lees je het doorgestuurde WhatsApp-bericht echter kort en oppervlakkig, dan kunnen we ons voorstellen dat het je niet eens opvalt. Het domein is bovendien slechts acht dagen oud, en de vervelende oplichtertjes achter deze website hebben vanzelfsprekend alle informatie over hun identiteit vakkundig verstopt.

Wat zit er dan wel achter deze website?

Wie besluit om het linkje toch te openen, belandt op de volgende website:

Over deze website kunnen we bovendien wel stellen dat deze een aantal taal- en opmaakkundige eigenaardigheden bevat. 'ALDI ondersteunt de natie', staat er in een groot lettertype. Tsja. Zou een legitiem bedrijf zich nou écht op deze wijze uitdrukken? Die kans lijkt ons buitengewoon klein.

Het creatieve brein achter deze misleiding heeft vermoedelijk aan een aantal ballonnetjes lachgas zitten lurken voordat deze website in elkaar werd geknutseld, iets anders kunnen wij er niet van maken. Als gelukkige 'winnaar' dien je namelijk de volgende drie compleet onlogische, geheel willekeurige vragen te beantwoorden om je 'prijs' te kunnen ontvangen:

• Bent u ooit bij ALDI gegaan? (Wat een rare formulering...)
• Hoe oud ben jij? (Vanwaar ineens de overgang van 'u' naar 'jij'?)
• Stel je ALDI voor aan je familie en vrienden? (Hoe gaat dat in zijn werk? 'Hallo, pa en ma, dit is ALDI'?)

Wat je invult, maakt echter niets uit: de uitkomst is in alle gevallen hetzelfde. Je belandt na het invullen - waarbij jouw antwoorden voor de vorm worden 'gecontroleerd' en je de mededeling krijgt dat je toch wel degelijk in aanmerking komt voor deze compleet bij elkaar gefantaseerde cadeaubon - namelijk op het volgende scherm. Wel moet je daar nog het één en ander voor in gang zetten: je moet het bericht met twintig vrienden of met vijf groepschats delen voordat je verder kunt in het proces.

Jullie zullen begrijpen dat wij deze stap maar niet hebben voltooid. Op een desktop werken de buttons niet, en jullie redacteur van dienst voelde er weinig voor om op een privétoestel een linkje van een overduidelijk niet-betrouwbare website te openen via WhatsApp. Wie weet zit er wel één of ander idioot script achter waardoor alle contacten ineens een bericht krijgen? De kans is niet heel groot, maar valt ook niet met honderd procent zekerheid uit te sluiten, dus dat feest viel toch even in het water. Ook zonder alle contacten met deze rommel lastig te vallen, weten we namelijk al dat er niets van klopt.

Er wordt gesuggereerd dat je na het afronden van deze stap in aanmerking komt voor de cadeaukaart, maar de website is honderd procent zeker niet van ALDI. Iemand die acht dagen geleden zo'n website in de lucht heeft gezet en daarbij vakkundig zijn identiteit verbergt, heeft niet alleen niets goeds in de zin, maar zal zeker geen cadeaukaarten voor een supermarktketen verstrekken. Van het opvolgen van het stappenplan komt dan ook niets goeds terecht, zoveel is zeker.

Doorgaans zijn dit soort misleidende winacties de opmaat naar creditcardfraude: je moet zogenaamd een klein bedrag aan 'administratiekosten' betalen via je creditcard om in aanmerking te komen voor je niet-bestaande prijs, maar als je akkoord gaat, zit je vrijwel meteen vast aan een peperduur abonnement voor compleet onduidelijke dienstverlening. Wat ook nog kan, is dat je allemaal vervelende bedrijven toestemming moet geven om je telefonisch, per mail, per sms, per post en soms zelfs via WhatsApp te kunnen benaderen.

In dit geval is het WhatsApp-haakje opvallend: het zou de bouwer van de website best eens kunnen gaan om het binnenhengelen van contactgegevens, om eens iets te noemen. Honderd procent zeker weten we het niet, daarvoor moeten we net iets te ver in het proces dan ons persoonlijk lief is. Dat het fraude en bedrog betreft, staat echter als een paal boven water.

Heb jij dit bericht ook gehad? Gooi 'm gerust weg en draag niet bij aan verdere verspreiding van deze rommel.